Friday, September 25, 2020

Bimët me efekt shërues më të fortë se barnat farmaceutike

Marihuana mjekësore - Marihuana mjekësore mund të trajtojë dhe shërojë shumë sëmundje dhe çrregullime të ndryshme, duke e bërë atë një nga bimët më të gjithanshme, të fuqishme të njohura për njeriun. Sipas studimeve, ajo mund të trajtojë glaukomën, të përmirësojë shëndetin e mushkërive, të ndalojë konfiskimet, të shërojë kancerin, të ulë ankthin, të ngadalësojë përparimin e Alzheimerit, lehtëson dhimbjet, ndalon spazmat e muskujve, ndihmon të sëmurët nga PTSD, lehtëson dhimbjet e artritit dhe shumë më tepër. Studime të tjera madje kanë zbuluar se marihuana mund të ndihmojë në shërimin e eshtrave të thyer. Siç mund ta shihni, kanabisi ka potencialin për të kuruar njerëzit nga sëmundje të ndryshme, dhe pa efektet anësore të këqija nga ilaçet pa recetë.

Vendet më të veçanta në botë

Lugina e Vdekjes, Shkretëtira Atakama dhe qyteti i Shangait, janë tre nga shtatë vendet më të veçanta që ekzistojnë në planetin tonë – sipas një liste që e ka hartuar Deutsche Welle. Parku Kombëtar, “Lugina e Vdekjes” në Kaliforni është vendi më i nxehtë në Tokë. Më 10 qershor 1913, në stacionin meteorologjik në Rançin Greenland, temperatura e matur e ajrit ishte 56.67 °C.

Shpendi më i madh dhe më i vogël në botë

Natyra, si të thuash, nuk ja dhuron një qenieje të gjallë të gjitha të mirat. Kështu ka ndodhur edhe me strucin afrikan. Struci është shpendi më i madh, po fatkeqësisht nuk fluturon. Struci afrikan është i lartë 2.75 metra, i gjatë 2 metra dhe peshon  63 deri 145 kilogram. Vrapon shpejt, deri 40 km në orë. Veza e strucit është 20 herë më e madhe se veza e pulës. Me një të goditur të këmbës ai jo vetëm që e rrëzon njeriun, por mund ta lere të vdekur në vend. Ndërkohë qe struci fut kokën ne rërë nga frika nuk është veçse një mit i pavërtetë. Në fillim të shekullit XIX janë zhdukur disa strucë të mëdhenj, të lartë 3.5 metra. Ata quheshin Moa dhe jetonin në Zelandën e Re.  Edhe më i madh ka qenë struci apiornis, gjatësia e këtij shpendi arrinte deri në 5 metra. Ka jetuar në Madagaskar dhe është zhdukur në shekullin XVII-XVIII. 

Tuesday, September 22, 2020

Lulet që ju ndihmojnë të bëni gjumë të mirë

Në këtë artikull do ju sjellim bimët me lule që e freskojnë ajrin gjatë mbrëmjes për derisa jeni në gjumë, dhe që u a bëjnë gjumin më të rehatshëm. 

Bima e livandes - E përkryer për uljen e niveleve të stresit dhe ankthit për t’ju ndihmuar të flini natën. Livande ndihmon në uljen e rrahjeve të zemrës gjithashtu. Ajo promovon relaksim të pastër, që është pikërisht ajo që është gjumi. Shumë njerëz e përdorin atë në vaskë për tu relaksuar.

10 ushqimet më të shtrenjta në botë

Kërpudha Matsutake - Këto kërpudha janë aq të rralla sa që çmimi i tyre tani arrin deri në 600 dollarë për një kilogram të vetëm. Kërpudhat Matsutake janë vendase në Japoni, por ato gjithashtu rriten në disa vende të ndryshme aziatike. Sidoqoftë, numri i tyre është ulur ndjeshëm për shkak të efekteve të insekteve dhe pemëve invazive që gjejnë rrugën e tyre në zonat me hije në të cilat rriten kërpudhat. Meqenëse nuk ka asnjë mënyrë për të kultivuar kërpudhat Matsutake, ka shumë mundësi që ato të zhduken krejtësisht në të ardhmen.

Monday, September 21, 2020

Kompostoni, është e dobishme për ju dhe e mirë për mjedisin!

Kompostimi nuk është gjë tjetër veçse drejtimi i procesit natyror nëpërmjet të cilit dekompozohen mbetjet organike, duke arritur temperaturat 49-77 gradë Celsius. Për realizimin e kompostimit nevojitet lënda organike, lagështira, oksigjeni dhe bakteret. Nga procesi i kompostimit përfitohet një material si humusi, i errët dhe i pasur me një shumëllojshmëri ushqyesish, minerale dhe organizma të dobishme të tokës. Ai mund të përdoret në kopshte, oborre apo saksi për të ndihmuar në krijimin e një mjedisi më të shëndetshëm dhe të mirë-ekuilibruar të tokës për bimët që duam të rrisim. Në shumë raste, komposti mund të përdoret në vend të plehrave komerciale dhe është shumë më efi­kas në ofrimin e ushqyesve për bimën në mënyrë të qëndrueshme. 


Organizata Mjedisore Endemika, një profil i shkurtër

Organizata Mjedisore ”Endemika” është organizatë joqeveritare e themeluar në gusht të vitit 2008. Qëllimi kryesor i punës së organizatës është të kontribuoj në përmirësimin e gjendjes së mjedisit përmes aktiviteteve dhe veprimeve të ndryshme. Objektivat kryesore të organizatës janë të orientuara në fuqizimin e rolit të shoqërisë civile në përmirësimin e gjendjes së mjedisit dhe në procesin e vendimmarrjes për mjedisin si dhe në informimin dhe edukimin e opinionit për mjedisin. 
Deri me tani janë realizuar aktiviteteve dhe projekte te ndryshme përfshirë hartimin e udhëzuesve për procesin e vendimmarrjes mjedisore, fushata informimi dhe ndërgjegjësimi, publikime dhe materiale senzibilizuese në fushën e mjedisit, shënime të ngjarjeve dhe ditëve të rëndësishme mjedisore, ligjërata mjedisore nëpër shkolla, si dhe fushata lobimi dhe avokim për çështje të caktuara mjedisore. 

Sunday, September 20, 2020

Një udhëtim rreth botës me fotografi interesante të faunës së egër

Në pamundësi për të vizituar zonat interesante të faunës së egër, në këtë artikull ju sjellim pamje mahnitëse nga bota interesante e llojeve të ndryshme të faunës së egër në zona të ndryshme natyrore anë e kënd botës. Insekte, zogj, gjitarë, lakuriq e zvarranikë në aktivitetet e tyre të rëndomta apo në situata të jashtëzakonshme prezantohen përmes magjisë së fotografisë.

Zbulohet peshkaqeni 400 vjeçar, vlerësohet si gjallesa më e vjetër në planetë

Shkencëtarët kanë bërë një zbulim befasues, kur ata kanë gjetur një peshkaqen, mosha e të cilit është rreth 400 vjeç. Peshkaqeni 400 vjeçar jeton në Grenlandë në rajonin e Arktikut dhe mund të jetë krijesa më e vjetër në Tokë. Studiuesit kanë treguar se peshkaqeni mund të ketë lindur në vitin 1505. Këto krijesa janë të njohura për faktin se jetojnë në temperatura shumë të ulëta, mundë të notojnë në thellësi deri 7200 metra dhe të peshojnë më shumë se një ton.

Liqeni i Dojranit, pak i njohur, por shumë tërheqës për ta vizituar

Liqeni i Dojranit është gjithashtu një destinacion turistik në Maqedoni që vlerësohet shumë. Ka një sipërfaqe prej 43.1 kilometër katrorë dhe ndodhet në kufi me Greqinë, pra bukuritë dhe të mirat e këtij liqeni shfrytëzohen nga dy shtetet fqinje. I vendosur në juglindje të vendit dhe me një thellësi prej 10 metër, Liqeni i Dojranit është liqeni i tretë natyror në Maqedoni për nga madhësia. Për shkak të përdorimit të tepërt të ujit të këtij liqeni, kryesisht për ujitje, liqeni i Dojranit thuajse u zhduk, por masat e ndërmarra, si edhe të reshurat e shumta në vitet e fundit, ndihmuan që liqeni të ringjallet, kështu kjo dhunti e mrekullueshme natyrore nuk u zhduk.

Një lule shumë praktike për ambientet e mbyllura

Tillandsia është lule e pazakontë dhe ekzotike, mjaft e vlerësuar për dekorin. Lulet nuk është e thënë që të mbillen në dhe, ato do të rriten edhe pa të. Mund të kultivohen në enë të veçanta qelqi, në formë koni apo në lëvore druri me myshqe, transmeton Telegrafi. Tillandsia është një lule tropikale, por ka fituar popullaritetin e saj kur rritet në ambiente të mbyllura. Është një bimë shumëvjeçare dhe zënë rrënjë në kushte të ndryshme klimatike.

Ngordhje masive e zogjve, arsyeja mbetet mister!

Biologët nga New Mexico lëshuan alarmin pasi mijëra zogj të ngordhur u gjetën kohët e fundit. Profesoresha e Universitetit Shtetëror të New Mexico, Martha Desmond, tha për mediat lokale se arsyeja e ngordhjes masive ishte një mister, por që mund të kishte lidhje me tymin e zjarrit ose motin e ftohtë. “Numri i zogjve të ngordhur tani mund të jetë në miliona,” tha ajo. Shkencëtarët kanë raportuar se popullatat e zogjve të Amerikës së Veriut kanë rënë masivisht në vitet e fundit.

Petulla, ajvar e djathë...

Vetëdijesim, disiplinim apo përgjegjësim mjedisor!

Nga Rizah Hajdari 

Paraditen e 1 Majit, mezi mund ta gjejë një vend në terasën e lokaleve më të frekuentuara në Qendrën Tregtare në Bregun e Diellit. Më duket se ka disa vite, për shkak se ia qëllonte të binte shi, 1 Maji nuk e ofronte luksin e kafesë në terasë. Ky një maj po! Madje jo vetëm kafe. Lezeti i diellit të mëngjesit të këtij 1 Maji, po ëmbëlsohej nga petullat, ajvari dhe djathi i shërbyer me kujdes në tavolinat e mysafireve në terasë. Për ata që kafene e terasës e shijonin të vetëm, sikurse puna ime, dukej një çikë e sikletshme të ngeleshe vetëm me një kafe, pa petulla, ajvar e djathë, pa lexuar gazetë dhe pa folur me kënd. 


Ndikimet mjedisore nga përdorimi i pesticideve!

Nga: Valdet Teneqja

Mjedisi është burimi kryesor i jetës në Tokë dhe për këtë arsye duhet ruajtur dhe përdorur me kujdes. Përkatësisht termi “MJEDIS” nënkupton tërësinë e rrethanave përreth një organizmi ose shumë organizmave, kombinim i kushteve atmosferike me jetën e gjallesave, zhvillimin dhe mbijetesën e organizmave. Mjedisi mund të përkufizohet edhe si tërësia e elementeve biotike dhe abiotike në tokë. Termi “PESTICIDE” përfshinë një numër të madh të komponimeve që përdoren për mbytjen ose kontrollin e dëmtuesve siç janë: insekteve, bimëve të padëshirueshme, kërpudhave, brejtësve dhe mikroorganizmave.

Në ishujt Galapagos zbulohen 30 specie të reja

Shkencëtarët nga Fondacioni Charles Darwin, Drejtoria e Parkut Kombëtar Galapagos, Trusti i Kërkimit të Oqeanit dhe biologë individualë kanë bashkuar forcat për të eksploruar detin e thellë për të zbuluar krijesa të reja detare. Duke përdorur Automjetet e Operacioneve të Largëta (ROV), ata hulumtuan zona mbi 3,400 metra nën sipërfaqen e oqeanit dhe gjetën 30 specie të reja në ishujt Galapagos. Këto specie të sapo gjetura përfshijnë korale, yje të brishtë, sfungjer dhe krustace. Ekipi i shkencëtarëve gjeti 14 specie të reja koralesh, të cilat përfshijnë 10 specie koralesh bambu dhe katër specie oktokorale. Sipas Fondacionit Charles Darwin, njëri prej tyre është “korali i parë gjigand i butë i vetmuar i njohur si Paqësori Lindor Tropikal”.

Saturday, September 19, 2020

Kuqalashi zogu i veçantë i Parkut Gërmia

Në Parkun e Gërmisë në mesin e shumë zogjve është identifikuar edhe një zogë shumë i veçantë dhe i rrallë. Është ky Kuqalashi çafkëzi (Pyrrhula pyrrhula). Prania e tij në këtë Park është identifikuar dhe dokumentuar për herë të parë përmes fotografisë nga fotografi i botës së egër Albert Krasniqi. Në Parkun e Gërmisë deri me tani janë dokumentuar 64 lloje të zogjve. Përndryshe Parku i Gërmisë, është një nga zonat natyrore të Kosovës, që shquhet për biodiversitet të pasur. Kompleksi i biotopeve natyrore të Gërmisë siguron kushte për jetesën e një sere llojesh shtazore.


Natyra, njerëzit, kultura dhe ushqimi e bëjnë Kosovën interesante për turistët e huaj

Ueb-faqja, swedishnomad ka bërë një vlerësim ku tregon tregon arsyet se pse duhet vizituar Kosovën. Sipas kësaj ueb-faqe, Kosova mund të mos jetë destinacioni i parë që mendoni për pushime për shkak të së kaluarës së saj dhe vendndodhjes në mes të Ballkanit por sidoqoftë nuk duhet të jeni aq të shpejtë për të vendosur Kosovën si një destinacion udhëtimi, sepse ka shumë për t’u ofruar vizitorëve të saj. Kosova përshkruhet si vend me natyrë të bukur, njerëz miqësorë, çmime të lira dhe fakti që është mjaft e pashkelur e bën edhe më shumë emocionues eksplorimin.

Përdorimi i pemëve artificiale për pastrimin e ajrit

Pemët janë një nga gjërat më të mira që ne kemi për të pastruar ajrin e Tokës, por ato kanë të meta të caktuara, ato kanë nevojë për kohë dhe hapësirë për t’u rritur. “BioUrban”, një strukturë metalike, katër metra e gjatë, e krijuar me cilindra, riprodhon procesin e fotosintezës së një peme për 365 ditë në vit. “Ky sistem thith ndotjen dhe funksionon menjëherë me një proces biologjik me imazhin e një peme të vërtetë”, theksoi Jaime Ferrer, bashkëthemelues i Biomitech. Këto pemë po përdorn në kryeqytetin e Meksikës i cili njihet për nivelin e lartë të ndotjes. Një pemë artificiale si kjo e absorbon ndotjen, në sajë të veprimit të mikroalgave të vendosura në brendësi për të pastruar ajrin.

Ndryshimet klimatike po rrezikojnë zhdukjen e bletëve të egra

Shumë lloje të bletëve të egra, janë të afta të mbijetojnë vetëm brenda kufijve specifikë të temperaturave, por ngrohja globale po e rrezikon popullsinë globale të bletëve. “Ngrohja globale besohet të jetë një shkaku kryesor i rënies së bletëve të egra. Disa bletë të egra mund të mbijetojnë vetëm në një gamë të ngushtë të temperaturave. Ndërsa habitatet e tyre bëhen më të ngrohta dhe vendet ku ato mund të jetojnë janë më të vogla”, tha Philip Donkersley, studiues në Universitetin Lancaster të Mbretërisë së Bashkuar. Ai i tha Anadolu Agency (AA) se disa specie janë detyruar të transferohen në lartësi më të larta. “Rënia e këtyre pjalmuesve është e lidhur me ndryshimet e tokës, përhapja e sëmundjeve dhe përdorimin agrokimik”, tha ai, duke iu referuar kërcënimeve të tjera mjedisore ndaj popullatës së bletëve përveç ngrohjes globale.

Fushat me livando në mesin e ngjyrave më të bukura Shqipërisë

Në mesin e shumë fotografive të bukura që prezanton natyra e bukur e Shqipërisë, përfshirë plazhet dhe zonat detare si dhe malet dhe rrjedhat ujore, një vend të veçantë zënë edhe kulturat bujqësore dhe bimët e ndryshme aromatike. Një e tillë vite më parë ishte edhe fituese e konkursit të fotografisë “Ngjyrat e Shqipërisë “. Fituese e këtij edicioni ishte fotografia që prezantonte fushat me livando në Koplik të Malësisë së Madhe e realizuar nga Erisa Shaba. 


Friday, September 18, 2020

Disa fakte interesante për zogjtë

Në këto fakte argëtuese për zogjtë do mësoni disa informata interesante. Do të zbuloni se cilët janë zogjët më të mëdhenj dhe cilët janë ata më të vegjël, cilët janë më të shpejtë dhe cilët mundë të fluturojnë nga parapa. Po ashtu mundë të mësoni më shumë për evulucionin e zogjve, sa intelegjent janë ata dhe sa lloje të tyre ekzistojnë. 

Nisma me Shkarkime të Ulëta Karboni në Shqipëri

Në kuadër të projektit NET Climate, REC Shqipëri në bashkëpunim me disa ekspertë të mjedisit dhe anëtarë të Organizatave të Shoqërisë Civile në Shqipëri kanë identifikuar rreth 27 praktika me shkarkime të ulëta karboni që zbatohen në Shqipëri. 
Praktikat vijnë nga sektorë të ndryshëm të zhvillimit si: Energjia, Transporti dhe Ndërtesat, Edukimi dhe Arsimi, Teknologjia e Informacionit dhe Komunikimit, Bujqësia dhe Ushqimi. Disa prej tyre janë nisma të një individi, të tjerat janë investime të pushtetit vendor dhe sipërmarrje të bizneseve dhe kompanive. Ka dhe nisma që vijnë nga komuniteti dhe organizata, që përfaqësojnë histori suksesi në lidhje me ndryshimet klimatike, por që ndoshta nuk janë identifikuar kurrë si të tilla. 
Identifikimi i këtyre shembujve nuk ka si qëllim vetëm promovimin e tyre, por kërkon që të motivojë njerëzit për të përshtatur një mënyrë jetese sa më miqësore ndaj klimës, gjë e cila sot është një domosdoshmëri për të ulur shkarkimet e CO2. 

Shërbime në fushën e mbrojtjes së mjedisit

  • Konsulenca dhe këshillime mjedisore për projekte nacionale dhe ndërkombëtare;
  • Hartimi i raporteve të Vlerësimit të Ndikimit në Mjedis për pëlqime mjedisore komunale;
  • Hartimi i raporteve të Vlerësimit të Ndikimit në Mjedis për pëlqime dhe leje mjedisore nacionale;
  • Hartimi i raporteve të Vlerësimit Strategjik Mjedisor për plane dhe programe të nivelit lokal, nacional dhe regjional;
  • Hartimi i planeve dhe programeve mjedisore te nivelit lokal dhe nacional;
  • Hartimi i programeve të monitorimit të mjedisit;
  • Hartimi i programeve për menaxhimin e mjedisit në ndërmarrje dhe biznese;
  • Analiza dhe studime në fushën e mbrojtjes së mjedisit;
  • Hartimi i projekt propozimeve mjedisore;
  • Dizajnimi dhe mbajtja e trajnimeve në fushën e mbrojtjes së mjedisit.

        Na kontaktoni: endemika@gmail.com

Kafshët më të shpejta në botë

Në planetin Tokë jetojnë mijëra kafshë, gjithsecila me karakteristika të ndryshme. Por, një nga tiparet më të rëndësishme është shpejtësia që ato kanë. Në mënyrë që edhe t’i shpëtojnë kafshëve të tjera kur i sulmojnë. Disa prej tyre fluturojnë në ajër, të tjera notojnë nëpër ujë dhe disa vrapojnë në tokë. Në këtë artikull do t’ju prezantojmë 3 kafshët më të shpejta në botë, në tri forma të lëvizjes, fluturim, notim dhe vrapim. Këto njëherit konsiderohen edhe mbretërit e shpejtësisë, ose kafshët më të shpejta në botë – në ajër, ujë dhe në tokë.


Liqeni i vogël me vlera të mëdha natyrore!

Liqeni i Breznës i njohur ndryshe edhe si Liqeni i Opojës është ndër liqet natyror më të vegjël në Kosovë. I takon grupit të liqeneve relikte akullnajore (glaciale) dhe besohet që është krijuar qysh nga koha e neogjenit. Ky fakt e bënë liqenin ndër më të veçantit jo vetëm në Kosovë por edhe më gjerë. Liqeni i Breznës ndodhet në pjesën jugore të Republikës së Kosovës në Komunën e Dragashit përkatësisht në fshatin Brezne, nga e ka marrë edhe emrin. Ai ndodhet saktësisht pranë rrëzës perëndimore të gropës së Llopushnikut në lartësinë mbidetare mbi 1000 m, që i takon pjesës së tërësisë malore të Dukagjinit, e cila shtrihet thellë ne brigjet e Korintikut dhe Sharrit. 


Thursday, September 17, 2020

Malet e Sharrit, habitat i një kërpudhe shumë të rrallë

Zeus Olympius, është një lloj kërpudhe shumë e rrallë që gjinden në Kosovë, e që është e njohur vetëm nga dy vende të tjera të botës. Kërpurdha për herë të parë në Kosovë u zbulua nga një ekip mikologësh maqedonas, në vitin 2018, gjatë një hulumtimi në Prevallë brenda Parkut Kombëtar të Malit Sharr, në një lartësi mbidetare rreth 1.600 metrash. Zona ku u gjet kërpudha është një zonë e pyjeve të paprekura natyrore të pishës boshnjake (Pinus leucodermis), që është një pishë endemike ballkanike.
 

Monday, September 14, 2020

A e dini që ky zog i bukur jeton edhe në Kosovë?

Anëtarët e Rrjetit të Fotografëve Shqiptarë të Natyrës së Egër (Wildlife Albanian Photographers), Arian Mavriqi dhe Besnik Jakupi, pas fotografimit të Ujkut të Zi, ditë më parë në rajonin e Kamenicës, kanë sjellë edhe një befasi tjetër për adhuruesit e faunës së Kosovës. Kësaj radhe ata kanë fotografuar dhe xhiruar një lloj shumë të veçantë të zogut. Behet fjalë për zogun e quajtur Mbreti peshkatar i njohur në gjuhën angleze si Common Kingfisher apo me emrin shkencor Alcedo Atthis. Zogu është fotografuar në rajonin e Kamenicës por nuk janë dhënë detaje të sakta për lokacionin.

Sunday, September 13, 2020

Pema e çokollatës, historia e kakaos dhe vlerat e saj

Sot është Dita Ndërkombëtare e Çokollatës. Çokollata është një produkt ushqimor industrial që ka për bazë kakaon. Përdoret për ushqim në formë të pastër dhe si gjysmë produkt në industri e kuzhinë. Po është shumë e rëndësishme të dimë se nga vjen produkti kryesor për prodhimin e çokollatës. Është pema e kakaos ajo që rritë farat nga të cilat prodhohet materiali bazë për prodhimin e çokollatës. Bima Theobroma Cacao (emri shkencor i kakaos) u klasifikua nga Lineu, duke patur parasysh emrin dhe përdorimin e tij në qytetërimet që e përdornin në atë kohë. Bima e kakaos ka origjinë antike dhe sipas disa studimeve botanike mendohet të ketë qenë e pranishme mbi 6000 vjet më parë në lumenjtë Amazona dhe Orinoko. 


REC Albania sjellë një publikim për Ekonominë e Gjelbër dhe Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm

Qendra Burimore e Mjedisit në Shqipëri (REC Albania) së fundi ka sjellë publikimin për Ekonominë e Gjelbër dhe Zhvillimin e Qëndrueshëm. 
Në parathënien e këtij botimi mes tjerash thuhet se: “Për të arritur zhvillim të qëndrueshëm ekzistojnë qasje, këndvështrime, modele dhe mjete të ndryshme në dispozicion për çdo vend, në përputhje me rrethanat dhe prioritetet kombëtare. 
Në këtë kuptim, ekonomia e gjelbër në kontekstin e zhvillimit të qëndrueshëm dhe zhdukjes së varfërisë konsiderohet si një nga mjetet e rëndësishëm për të arritur zhvillim të qëndrueshëm, e cila mund të ofrojë mundësi praktike dhe reale sidomos nëse mbështetet nga politikat e duhura kombëtare. 
Politikat për ekonominë e gjelbër në kontekstin e zhvillimit të qëndrueshëm duhet të udhëhiqen dhe të jenë në përputhje me Agjendën 2030 dhe të gjitha Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm”.

Zogjtë grabitqarë të faunës së Kosovës

Faqja ne facebook e Asociacionit të Skifterit Shqiptarë (Albanian Falconry), ka bërë të ditur se deri më tani përmes fotografëve të faunës së egër dhe adhuruesve të natyrë, në Kosovë janë fotografuar dhe identifikuar 20 lloje të zogjve grabitqarë. "Kjo dëshmon se kemi ekosisteme shumë të pasura me këso lloje të zogjve grabitqarë. Ajo që konkludojmë përmes këtij postimi është fakti se shpendët grabitqarë janë vendosur në vendin e tyre në ekosisteme përkatëse dhe se ata kanë një rol pozitiv në natyrë dhe për këtë ata duhen mbrojtur me çdo mënyrë për të mos u bëre pre e njerëzve të cilët i gjuajnë për arsye të dobëta ose për interesa mbrojtjeje të shpendëve shtëpiakë, apo në rastin më të keq edhe për ti balsamosur dhe për të përfituar nga vrasja e tyre", thuhet mes tjerash në njoftim.

Saturday, September 12, 2020

Bie numri i popullatave të egra, njeriu fajtori kryesor!

Sipas Raportit Living Planet 2020, konsumi njerëzor ka çuar në një normë të paparë të rënies së popullatave së botës së egër në botë. Raporti është bazuar në një hulumtim dyvjeçare i realizuar nga Fondi Botëror i Kafshëve të Egra (WWF) dhe Shoqëria Zoologjike e Londrës. Raporti zbuloi se popullsia e botës së egër ka rënë me një mesatare prej 68% në 50 vitet e fundit. Raporti monitoroi gati 21,000 popullata shtazore, që përbëjnë gati 4,400 specie të ndryshme gjitarësh, zogjsh, peshqish dhe zvarranikësh që datojnë që nga viti 1970. 


Malet e dragonjve natyra mbresëlënëse e Afrikës së Jugut!

Afrika e Jugut është një nga vendet e Afrikës me bukuri të rralla natyrore. Mes tjerash në këtë vend gjenden Parku Kombëtar Kruger, Kejptaun, Malet Tabela, Kepi i Shpresës së Mirë dhe Ujëvarat  Victoria. Por ato që joshin vizitorët dhe që janë plot me bafasi janë Malet e Dragonjve apo Drakensberg. Drakensberg, paraqet vargun kryesor malor të Afrikës Jugore. Maja më e lartë e maleve arrin lartësi mbidetare më shumë se 3,475 metra. Shkëmbinjtë dhe shpellat e vjetra disa mijëra vjet janë ndër pasuritë më të mëdha të maleve. Në vitin 2000 Drakensberg është shpallur si vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s. Ai po ashtu ka statusin edhe të zonës së mbrojtur të kategorisë së Parkut Kombëtar .  


Ushqimi me bazë bimore si zgjidhje për uljen e emetimeve të CO2

Sipas një studimi te publikuar në revistën Nature Sustanability, një zhvendosje e përhapur dietike nga mishi në ushqime me bazë bimore mund të kompensojë vitet e ndotjeve të dëmshme të CO2. Studiuesit propozojnë që kalimi në proteina që burojnë nga bimët do të rrisë tokën bujqësore, që mund t’u dedikohet përsëri ekosistemeve që të thithin dioksid karbonin. “Potenciali më i madh për rigjenerimin e pyjeve dhe të klimës, ekziston në vendet me të ardhura të larta dhe të mesme, vendet ku largimi i mishit dhe qumështit do të kishte ndikime relativisht të vogla në sigurinë ushqimore”, thotë udhëheqësi i studimit, Profesor Matthew Hayek. 


Koha për çaj mali!

Bima që ne e quajmë çaj mali, është e njohur gjerësisht si rigoni i egër (Origanum vulgare). Është bimë barishtore shumëvjeçare me kërcell të degëzuar, të lartë deri 20 cm. Gjethet i ka të imëta, të kundruellta dhe me bisht të shkurtër. Në maje të degëzave paraqiten lulesat e rrumbullakëta me lule ngjyrë vjollce të kuqe, me aromë të këndshme. Kjo bimë lulëzon gjatë tërë verës. Rigoni rritet nëpër djerrina, gurore, nëpër vende me diell, shpate, nëpër ara, nëpër gëmusha e skaj rrugëve.


Friday, September 11, 2020

10 qytetet me gatimet tradicionale më të mira në botë

A e dini se në cilat qytete të botës, shërbehet dhe konsumohet ushqimi më i mirë në rrugë. Lexojeni këtë artikull për zbuluar me qytetet që ju ofrojnë ushqimet tradicionale më të shijshme. Ushqimi i rrugës tashmë është një formë universale e ofrimit në shumicën e qyteteve të botës. Për ata që dëshirojnë të provojnë shijet më të mira të këtij ushqimi, në këtë artikull ju sjellim faktet për 10 qytetet që ofrojnë gatimet e rrugës më të veçanta dhe me te këndshme.

Shkatërrimi i natyrës mundë të sjellë pandemi më të rënda se COVID-19

Një grup ekspertësh të biodiversitetit paralajmërojnë se pandemitë të tjera janë në horizont nëse njeriu nuk ndalon shkatërrimin e shpejtë të natyrës. Në një shkrim të publikuar në The Intergovernmental Science-Policy Platform on Biodiversity and Ecosystem Services (IPBES), autorët bëjnë përgjegjës njerëzit për përhapjen e COVID-19. Ata paralajmërojnë se 1.7 milionë viruse të tjera të paidentifikuara por që mund të infektojnë njerëzit jetojnë në gjitarë dhe zogjtë e ujit. Çdonjëri prej tyre mund të jetë edhe më shkatërrues dhe vdekjeprurës sesa COVID-19.

Ohri, qyteti që magjeps me bukuri

Nëse udhëtoni në jug-perendim të Maqedonisë së Veriut keni rastin të shihni Ohrin. Perlën natyrore të atij regjioni. Qyteti i Ohrit ka mbi 50 mijë banorë. Popullsi kjo e përbërë nga maqedonas, shqiptarë dhe turq. Ohri ka një histori të lashtë e të pasur. Ai ka arritur të jetë një vend si një mozaik i ngjyrosur me natyrën e kulturën e tij. Duket se është si në paqe në pritje të turistëve nga e gjithë bota. Ndërthurja e shumë bukurive natyrore dhe vlerave historike dhe kulturore e bën këtë qytet një nga destinacionet e preferuara të turistëve.

Bashkimi Evropian me objektiva të reja për klimën

Me 40 vota pro dhe 37 kundër, Komiteti i Mjedisit i Parlamentit Evropian dje (10 Shtator) ra dakord për një objektiv të ri të klimës së BE për 2030. Teksti, i cili ende ka nevojë për miratimin e shumicës së Parlamentit Evropian dhe 27 vendeve anëtare të BE përpara se të bëhet ligj, kërkon që BE të zvogëlojë emetimet e gazeve serë në 60% nga 40% sa është aktualisht, krahasuar me nivelet e emetimeve të vitit 1990. Veprimet kryesore që dalin nga ligji synojnë reduktimin afatgjatë të emisioneve të gazeve serrë në Bashkimin Evropian në përputhje me Marrëveshjen e Parisit.


Thursday, September 10, 2020

Ujëvara e Hogoshtit, një bukuri natyrore që kërkon vëmendje

Kamenica ka mundësi dhe potencial të mirë për të zhvilluar turizmin. Bukuritë natyrore dhe trashëgimia kulturore e këtij regjioni janë një element shumë i rëndësishëm por që ende nuk janë marrë në konsideratë të trajtohen dhe të promovohen në zhvillimin e mëtutjeshëm të tyre. Shumë zona interesante natyrore ofrojnë potencial për zhvillimin e turizmit dhe mundë të shndërrohen në destinacione tërheqëse për vizitorë. Komplekset e bukura malore, peizazhet unike natyrore dhe burimet e shumta hidrografike janë disa prej këtyre vlerave natyrore të komunës së Kamenicës. 


Dy rrëfime interesante nga Antarkdita

Edhe pse është e pabanuar nga njerëzit Antarktida mbetet një nga zonat që është vazhdimisht në vëmendjen e mediave, turistëve dhe të studiuesve për shkak të shkrirës së akullit që po ndodhe atje dhe botës së gjallë interesante që mban. Kësaj radhe nga Antarktida e akullt kemi zgjedhur dy rrëfime interesante. I pari flet për një ajsberg gjigant që është shkëputur nga pjesa e madhe e kontinentit të ngrirë dhe që po shkon drejt oqeanit të hapur, ndërsa i dyti na tregon për një ishull që u zbulua pas shkrirjes së akullnajave në këtë zonë.

Tulipani shqiptar, lloj i rrallë me vlera botërore

Tulipani Shqiptar (Tulipa albanica) është një bimë e veçantë që ndodhet vetëm në zonën e Kukësit në Shqipëri. Tulipani Shqiptar, është zbuluar për herë të parë në vitin 2003 në zonën e Kolsh-Surroit të Kukësit, në lokalitetin e quajtur Polla e Zezë, nga biologu Besnik Hallaçi.  Kjo bimë endemike e Shqipërisë që shpesh e quajnë edhe Tulipani i Kukësit, sipas vendit të origjinës,  paraqitet me dy ngjyra kryesore; e verdhë dhe e kuqe si dhe kombinimi i tyre.

Tuesday, September 8, 2020

10 shtetet me ushqimin më të mirë në botë?

E keni pyetur ndonjëherë veten se në cilin shtet mund të gjendet ushqimi më i shijshëm, të cilin të gjithë do donim ta provonim qoftë dhe një herë? CNN Travel ka sjellë një renditje të 10 kuzhinave më të mira të botës, dhe ushqimet rekomanduese për t’u ngrënë në vendet e poshtëpërmendura. Keni parasysh se kur bëhet fjalë për ushqimin, vlerësimi ngelet gjithnjë subjektiv. Kushdo mund të përgjigjet sipas shijes së tij. Në vendin e dhjetë CNN ka vendosur kuzhinën e vendit të vet, prandaj ndoshta nuk është për t’u marrë për bazë, por pjesa tjetër e renditjes duhet të jetë më objektive.


Kjo është Kosova - shijojeni përmes këtyre pamjeve spektakolare!

I riu kosovar Ylber Kabashi, ka nisë një projekt të promovimit të bukurive të Kosovës përmes videove që i ka shpërndarë në Youtube dhe në platforma tjera sociale. Fushatën promovuese e ka titulluar “This is Kosovo (Kjo është Kosova)”, dhe në videon përfshihen pamje mahnitëse të peizazheve të bukurive natyrore të Kosovës, që janë realizuar kryesisht përmes dronit. Qëllimi i projektit është të prezantoj dhe promovojë bukuritë e Kosovës për publikun e gjerë anë e kënd botës dhe të vë në spikamë disa nga zonat më të bukura të vendit. 


Kalendarit të ditëve mjedisore i shtohet Dita Ndërkombëtare e Ajrit të Pastër

Shtetet Anëtare të Kombeve të Bashkuara kanë vlerësuar nevojën që deri në vitin 2030, të zvogëlojnë ndjeshëm numrin e vdekjeve dhe sëmundjeve nga kimikatet e rrezikshme dhe ndotja e ajrit, ujit dhe tokës. Po ashtu ndjehet nevoja për të zvogëluar ndikimin e pafavorshëm mjedisor të qyteteve në jetën e njerëzve, duke i kushtuar vëmendje të veçantë cilësinë e ajrit dhe administrimin e mbetjeve komunale.
Ajri i pastër është i rëndësishëm për shëndetin dhe jetën e përditshme të njerëzve, ndërsa ndotja e ajrit është rreziku më i madh mjedisor për shëndetin e njeriut dhe një nga shkaqet kryesore të evitueshme të vdekjes dhe sëmundjes në të gjithë botën. Ndotja e ajrit prek me theks të veçantë si gratë, fëmijët dhe personat e moshuar, dhe gjithashtu ka një ndikim negativ edhe në ekosistemet. 


Monday, September 7, 2020

Nuk janë alpet e Zvicrës, janë peizazhet e bukura të Jezercit!

Peizazhet qe prezantohen në këto fotografi nuk janë nga alpet e Zvicrës por janë peisazhet plot me bukuri të Jezercit. Jezerci është fshat kodrinoro-malor, i rrethuar me male.  Lumi i Jezercit kalon përmes tij, e nuk i mungojnë as ujëvarat. Gjithë këto bukuri natyrore e bëjnë fshatin Jezerc të komunës së Ferizajt, një nga fshatrat më të bukura të Kosovës. Shtrihet në lindje të Kosovës, dhe përfshin një nga hapësirat gjeografike më të mëdha në komunën e Ferizajt.

Ujku i bregdetit, lloj i rrallë me aftësi mahnitëse për të notuar

Ujku i detit nuk është një produkt i imagjinatës sonë, por ata në të vërtetë jetojnë përgjatë bregdetit të Paqësorit të Kolumbisë Britanike! Megjithatë, të shohësh ata është në të vërtetë mjaft e rrallë pasi ato janë të pakapshëm dhe vështirë se ndonjëherë rri në pyje.
British Columbia ka një popullsi relativisht të ulët njerëzore, kështu që ujqërit e detit shijojnë një shkretëtirë të izoluar – një sipërfaqe prej 21 milionë hektarësh, që shpesh përshkruhet si një “bastion i biodiversitetit”.


Ku përfundojnë mbeturinat e pajisjeve mbrojtëse dhe mbetjet medicinale për COVID-19?

Nga: Nadie Ahmeti, Radio Evropa e Lirë.

Stafi mjekësor dhe organizatat e ndryshme joqeveritare për mbrojtjen e mjedisit kanë shprehur shqetësimin e tyre për rrezikshmërinë e qytetarëve nga prania e pajisjeve dhe produkteve mjekësore, që përdoren për mbrojtjen dhe trajtimin e pacientëve të sëmurë me COVID-19, në ambiente të ndryshme në Kosovë. Pas vendimit të Qeverisë së Kosovës për përdorimin e maskave dhe dorezave për parandalimin e përhapjes së koronavirusit, është rritur sasia e mbeturinave të tyre jashtë kontejnerëve. Nga organizata "Ta pastrojmë Kosovën", e cila merret me ruajtjen dhe mbrojtjen e mjedisit, thonë se pas shpalljes së pandemisë nuk është vërejtur ndonjë aktivitet shtesë nga organet kompetente që t'i trajtojnë në mënyrë të veçantë këto mbetje.

Kanionet e Osumit, perlë e natyrës shqiptare

Kanionet e Osumit janë një perlë e natyrës dhqiptare dhe një destinacion turistik që duhet vizituar. Të apasionuarit e turizmit dhe të aventurës aty kanë mundësi të zhvillojnë edhe shëtitjet profesionale me rafting, ose hiking. Kanioni i Osumit, është më i madhi në vend dhe shpesh është quajtur edhe Grand Canyon i Shqipërisë̈.

Sunday, September 6, 2020

Ndikimet pozitive dhe negative të pandemisë COVID-19 në mjedis!

Afrim Berisha, PhD i Shkencave të Mjedisit 

Dihet tashmë që problemet kryesore që janë raportuar dhe që vazhdojnë të raportohen anë e kënd botës në lidhje me pandeminë COVID-19 janë vdekjet e shumë njerëzve dhe rënia ekonomike. Nga ndikimi i pandemisë janë prekur pothuajse të gjithë sektorët zhvillimorë. Jashtë këtij ndikimi nuk ka mbetur as sektori i mjedisit. Por për dallim nga sektorët tjerë ku pandemia ka pasur kryesisht ndikime negative, në sektorin e mjedisit kishte më shumë ndikime pozitive, krahas atyre që ndikuan në përkeqësimin e gjendjes mjedisore. 


Saturday, September 5, 2020

10 rrugë interesante që ndërthurin mrekullitë e natyrës me zgjuarsinë njerëzore!

Nga rrugët e vështira malore plot me dëborë dhe shtigje të rrëmbyeshme me ndërprerje, e deri te rrugët zigzage të shkretëtirës apo autostradat bregdetare, ka një sërë rrugësh mahnitëse në të gjithë botën. Nga fqinji ynë Mali i zi, e deri tek Japonia, Zelanda e re dhe Amerika, secila nga rrugët ka të veçantat veta. 
Në këtë artikull kemi përzgjedhur disa nga rrugët më “dramatike” ku ndërthuren mrekullitë e natyrës me zgjuarsinë njerëzore të përkthyer në infrastrukturë. 

Djurdjevica Bridge, Mal i Zi – Ura me hark të lartë u ndërtua midis 1939 dhe 1940 dhe ishte ura më e madhe e harkut të betonit në Evropë. Gjatë Luftës së Dytë Botërore harku qendror u shpërthye për të ndaluar pushtimin italian. Është rindërtuar në 1946.

Njihuni me pasardhësin e dragoit që jeton në ujërat e shpellave!

Proteus anguinus, është vërtetë një krijesë shumë e çuditshme dhe e veçantë.  Në fakt ky lloj është një salamandër e verbër që për herë të parë është zbuluar në vitin 1689 nga shkencëtari slloven Janez Valvazori i cili e quajti atë “pasardhëse e dragoit”. U zbuluar në shpellat e Postojnës, që ndodhen Slloveni në rajonin e quajtur Kras ose Karst, një rrafshnaltë gëlqerore që shtrihet rreth 50 kilometra larg Detit Adriatik, midis Alpeve Julike dhe Maleve Dinarike.  Proteus ose sikur njihet ndryshe me emrin Olm, është një amfibie endemike e ujërave nëntokësore që gjendet kryesisht në Alpet Dinarike të Evropës Qendrore dhe Juglindore, përkatësisht në ujërat nëntokësore të rajonit karstik të Italisë Verilindore dhe të Sllovenisë Jugore.