Sunday, March 20, 2022

Ushqimi në verë, pesë këshillat për shëndetin dhe mjedisin

Të ushqehesh mirë është e rëndësishme. Dhe duhet t’u kushtojmë vëmendje zakoneve të gabuara, të cilat shpesh nuk shoqërohen me një gjendje të vlefshme mirëqenieje dhe madje mund të jenë të dëmshme për botën përreth nesh. Për këtë arsye, përveç kujtimit se sa e rëndësishme është të kontrollohet pesha e trupit dhe një mbështetje e vlefshme për metabolizmin, duhet të kihet parasysh se qëndrime të caktuara, ndoshta edhe në modë, nuk kanë një kuptim të veçantë.

Disa mënyra kreative dhe origjinale për t’i ricikluar xhupat dhe xhinset që nuk i përdorim

Është koha për të hequr pluhurin nga dollapët, pasi do të na duhet të zëvendësojmë sendet më të rënda me veshje më të lehta. Kështu, ne do të mund të fillojmë të ruajmë të gjitha gjërat e leshta, për ardhjen e afërt të pranverës. Kjo është koha e duhur për të hequr qafe gjithçka që nuk e veshim më, sepse është jashtë modës ose e shkatërruar nga koha. Ne përpiqemi t’u lëmë vend rrobave të reja dhe t’i heqim ato që nuk i kemi përdorur për një kohë të gjatë. Por nëse nuk mund të hedhim diçka që na pëlqen, qofshin triko apo xhinse, mund t’i kthejmë ato në diçka të dobishme dhe kreative. 

10 gjëra që nuk blihen me para

Me paratë mund të ofrojmë, ndër të tjera, një çati mbi kokë, një makinë të re dhe një udhëtim nëpër botë. Miqësia e vërtetë dhe paqja e brendshme, nga ana tjetër, nuk do të arrihet duke shpenzuar para. Disa gjëra në jetën tonë thjesht nuk kanë çmim dhe nuk mund të fitohen me para dhe në rreshtat e mëposhtëm do t’ju kujtojmë 10 gjëra të tilla të paçmueshme.

Komuna e Prishtinës anulon pëlqimin për xhirime dhe instalimin e një shtëpie druri në parkun e Gërmisë

Organizata ‘Qytetarët aktivë’ kanë bërë të ditur se Drejtoria e Shërbimeve Publike në komunën e Prishtinës ka anuluar pëlqimin për xhirime dhe instalimin e një shtëpie druri në peisazhin e mbrojtur të Gërmisë, pas kërkesës së shoqërisë civile. Në njoftimin e organizatës  potencohet se nga komuna u është bërë e ditur se  tani e tutje të gjitha vendimet dhe pëlqimet do të trajtohen nga Drejtoria e Parqeve dhe të gjitha procedurat ligjore, rregullat dhe udhëzimet do të respektohen në mbrojtje të Parkut të Gërmisë florës dhe faunës. Një produksion i filmit në Kosovë ka zgjedhur Parkun e Gërmisë për montimin e një shtëpize prej druri, për të kryer disa xhirime filmike.

Hirra është kura e duhur shëruese për mëlçinë dhe pastrimin e gjakut

Hirra ndihmon fort për të zvogëluar rrezikun e sëmundjes së mëlçisë së dhjamosur dhe sëmundjeve të zemrës.  Hirra e qumështit dhe e kosit është një nga produktet më mirëbërëse dhe funksionon shumë mirë si kurë natyrale për shëndetin. Hirra është e pasur me tetë minerale, vitamina kryesisht ato të grupit B, aminoacide, enzima dhe shumë elemente të tjera të shëndetshme. Nga studimet rezulton se hirra përman 16 lloje proteinash. Por mbi të gjitha, hirra pastron mëlçinë dhe është pastruese për gjakun dhe krejt trupin.

Ushqimet e dëmshme për shëndetin janë të dëmshme edhe për mjedisin

Ushqimet e dëmshme për qeniet njerëzore janë po aq të dëmshme edhe për mjedisin dhe 60% e faktorëve të rrezikut të të gjitha sëmundjet janë shkaktuar nga një dietë e dobët’ janë këto dy nga të dhënat e një studimi të kryer nga Michael Clark, studiues në Universitetin e Oksfordit dhe botuar në revistën PNAS. Studiuesit u përqendruan në 15 ushqime që përfshihen çdo ditë në dietën tonë dhe analizuan faktorët që përdoren për t’i ofruar ato tek konsumatori përfundimtar, duke përfshirë sa ujë konsumohet, sa tokë është e përfshirë dhe mbi të gjitha sa kimikate futen. Rezultatet u krahasuan më pas me studimet e mëparshme që prezantuan ndikimet e ushqimeve të njëjta në shëndetin e njeriut.

Mjedisi i pastër- femrat më të përgjegjshme!

Le të përballemi me të vërtetën! Gjithnjë e më të vëmendshme ndaj shëndetit tonë dhe të familjes, ne femrat e mundim seksin e kundërt kur bëhet fjalë për qëndrueshmërinë e ambientit. Kështu thotë studimi i Komisionit Europian. Interesi për mbrojtjen e ambientit dhe konsumin është në rritje, por janë femrat kampione të vërteta përsa i përket sjelljes mbi mjedisin. Janë më të vëmendshme dhe jo vetëm: krahasuar me meshkujt, kanë një pozicion më aktiv duke marrë pjesë në konferenca, aktivitete shoqatash, financimit të iniciativave ambientaliste. Sipas një studimi nga ana e Komisionit Evropian,  grupmosha në mes 30 dhe 35 vjeç, janë më të ndërgjegjshëm për mjedisin.

Kostoja e një mjedisi të ndotur: 1.7 milionë fëmijë vdesin çdo vit

Më shumë se 1 në 4  vdekje të fëmijëve nën moshën 5 vjeç i atribuohen mjedisit të ndotur. Çdo vit, rreziqet mjedisore të tilla si: ndotja e brendshme dhe e jashtme e ajrit, tymi, uji i pasigurt, mungesa e kanalizimeve, si dhe higjiena joadekuate u marrin jetën 1.7 milionë fëmijëve, thotë një raport i  ri i OBSH (Organizatës Botërore të Shëndetësisë). Raporti zbulon se, një pjesë e madhe e shkaqeve më të zakonshme të vdekjes në mesin e fëmijëve të moshës 1 muaj deri në 5 vjeç janë të parandalueshme të tilla si: diarre, malarie dhe pneumoni, duke reduktuar ndodjen. “Një mjedis i ndotur është vdekjeprurës, në veçanti për fëmijët e vegjël”, thotë Dr. Margaret Chan, Drejtoreshë e Përgjithshme e OBSH-së.

Studenti që prodhoi pajisjen që hapat gjatë ecjes i shndërron në energji elektrike

Jeremiah Thoronka, 21-vjeç, student nga Sierra Leone, ka menduar një metodë interesante sesi hapat gjatë ecjes t’i shndërroj në energji elektrike Ai ka prodhuar një pajisje që vendoset nën rrugë, e që përdoret me nxehtësi kurse vibrimet krijohen nga këmbësorët dhe mjetet motorike, transmeton Telegrafi. Për përdorimin e kësaj pajisje nuk nevojitet bateri apo ndonjë burim tjetër i energjisë. Për dallim nga pajisjet e tjera që prodhojnë energji të ripërtërishme, kjo është e mundur të përdoret edhe gjatë ditës dhe natës – në çfarëdo vendi. Në Sierra Leone, 26 për qind e popullatës kanë energji elektrike, e Thoronka është rritur në rrethana shumë të vështira.

78-vjeçarja gjen luanin e bllokuar në shtëpinë e shkatërruar të fqinjit të saj në Ukrainë

Luanët dhe arinjtë janë në mesin e kafshëve që kanë mbetur prapa pa kujdes në shtëpitë e ukrainasve teksa ata janë larguar nga lufta, kanë thënë aktivistët për mbrojtjen e kafshëve, raporton BBC të mërkurën. Ata vlerësojnë se ka mijëra kafshë të bllokuara në shtëpi private në Ukrainë, duke përfshirë luanë, tigra, arinj, ujqër, krokodilë dhe pitonë. Një kafshë që është lënë të kujdeset për veten është luanesha dyvjeçare, Rura. Asya Serpinska, 78 vjeç, drejton një nga strehimoret më të mëdha të qenve në Ukrainë.

Friday, March 18, 2022

Bimët që mbajnë larg mushkonjat

Mushkonjat janë insekte bezdisëse që përbëjnë një rrezik serioz për shëndetin e miliona njerëzve. Mënyra më e mirë për t’u mbrojtur prej tyre është të përdorni locione, substanca natyrale mbrojtëse ose të rrisni bimë që mbajnë larg mushkonjat. Mos të harrojmë se ato transmetojnë zikan, malarien dhe shumë sëmundje të tjera virale. Pork a edhe një mënyrë tjetër efikase për ti luftuar dhe mbajtur larg mushkonjat nga ambienetet e juaja. Janë disa lloje bimësh. Këtu janë disa bimë që mbajnë larg mushkonjat:

Si funksionojnë digat hidroelektrike?

Energjia hidroelektrike është një formë e energjisë së rinovueshme duke shfrytëzuar fuqinë e ujit në lëvizje dhe duke e kthyer atë në energji elektrike të përdorshme. Një digë është një pjesë jetike e këtij procesi dhe funksionon duke e rezervuar ose frenuar këtë fuqi dhe duke kontrolluar rrjedhën e saj. Kjo rrjedhë mund të përdoret më pas në mënyrë më efektive pasi shpejtësia e kontrolluar e tij i bën turbinat të gjenerojnë energji elektrike.

Një muze nënujor në mision për të shpëtuar jetën detare

Në brigjet e Ayia Napa të Qipros, shtrihet një muze shumë unik. Futbollistët mund të hyjnë vetëm nëse janë të veshur me snorkel. Muzeu i Skulpturave Nënujore Ayia Napa (MUSAN) është ideja e skulptorit, ambientalistit dhe fotografit Jason deCaires Taylor. Ai e ndërtoi atë posaçërisht për të ndihmuar biodiversitetin të lulëzojë në zonë. 93 veprat e tij të artit, të bëra nga një kombinim i çelikut të pandryshkshëm detar të cilësisë së lartë dhe një betoni neutral pH, ftojnë jetën detare të fillojë të rritet mbi to ashtu si në shkëmbinj nënujorë artificialë. Të vendosura në 8-10 metra thellësi, këto pjesë janë krijuar për të tërhequr një shumëllojshmëri të jetës detare. Ujërat e pastër kristal të zonës nënkuptojnë gjithashtu se është e përshtatshme për zhytësit dhe snorkelistët për të vizituar galerinë.

Thursday, March 17, 2022

Pylli tropikal i Amazonës drejt zhdukjes masive

Studiuesit pohojnë se pylli tropikal i Amazonës po shkon drejt një “pike kthese” ku pemët mund të zhduken masivisht, shkruan BBC. Hulumtimet kanë treguar se pylli më i madh i shiut në botë po humbet aftësinë e tij për t'u rikuperuar nga dëmet e shkaktuara nga thatësirat, zjarret dhe shpyllëzimi. Zona të mëdha mund të shndërrohen në savanë me pyje të rrallë, e cila është shumë më pak efikase se pyjet tropikale në "thithjen" e dioksidit të karbonit nga ajri.

A mundë të imagjinoni një udhëtim në vitin 2071? Këtë u a mundëson muzeu i së ardhmes në Dubai?

Emiratet e Bashkuara kanë përuruar Muzeun e të Ardhmes në Dubai, një ndërtesë e vlerësuar si struktura më e bukur në botë. Bëhet fjalë për një elips argjendi i zbrazët shtatëkatësh, i zbukuruar me kaligrafi arabe, me citate nga sundimtari i Dubait. Muzeu do të ekspozojë risitë e dizajnit dhe teknologjisë, duke e çuar vizitorin në një “udhëtim në vitin 2071”. Fasada mbresëlënëse e ndërtesës u ndriçua nga një shfaqje dritash shumëngjyrëshe në mbrëmje, ndërsa njerëzit u mblodhën për të parë spektaklin.

A mundë të zvogëlohet emetimi i metanit nga bagëtitë?

A jeni i sigurt që e kuptoni se si ripërtypësit prodhojnë gaz metan, dhe për këtë arsye janë ndër fajtorët e padashur të prodhimit të gazit serrë dhe ngrohjes globale?! Gjithçka fillon me atë që ndodh në sistemin tretës të ripërtypësve dhe në veçanti në dhomën e parë, rumen: këtu ka mikrobe të ndryshme që “thyejnë” fibrat e bimëve dhe që prodhojnë gazra si metani. Kjo më pas lëshohet vazhdimisht nga lopët, e nxjerrë jashtë me jashtëqitje dhe gromësirë. Minimalisht, metani prodhohet edhe në pjesën fundore të zorrës dhe del jashtë sëbashku me gazrat. Për më tepër, dekompozimi i plehut organik prodhon gjithashtu metan.

Zbulohet peshku i rrallë me ngjyra spektakolare

Një peshk mahnitës që duket si ylber është zbuluar në brigjet e Maldiveve. Kjo specie shumëngjyrëshe, e re për shkencën, u gjet në thellësi 40 – 70 metra nën sipërfaqen e oqeanit. Ka marrë emrin shkencor Cirrhilabrus finifenmaa, për nder të lules kombëtare të Maldiveve, e cila është një trëndafil rozë. ‘Finifenmaa’ do të thotë ‘trëndafil’ në gjuhën lokale Dhivehi. Wrasse është peshku i parë që përshkruhet nga një shkencëtar maldivian, Ahmed Najeeb, një bashkëautor i studimit. 

Timmermans: Vendet e BE-së mund të vonojnë largimin e qymyrit për të shmangur gazin rus

Obektivat klimatik të Bashkimit Evropian janë të arritshëm edhe nëse disa vende anëtare vazhdojnë të djegin thëngjill më gjatë se sa që ishte e planifikuar dhe të anulonjë planet për të kaluar përkohësisht në gazin rus, tha zëvendëspresidenti i Komisionit Evropian Frans Timmermans. Lajmin e ka bërë të ditur balkangreenenergynews, ku është raportuar se Komisioni Evropian është duke përgatitur një mori masash për të ulur varshmërinë e BE në gaz, naftë dhe thëngjill nga Rusia dhe duke zgjeruar sanksionet kundër vendit që po pushton Ukrainën. Në të njëjtën kohë, blloku i përbërë nga 27 vende është duke u përballur me një goditje të madhe ekonomike nga ngritja e madhe e cmimeve të burimeve fosile dhe energjisë elektrike që kanë arritur nivele rekorde.


Kenia po teston panelet diellore që do të prodhojnë energji dhe ushqim

Një ekip shkencëtarësh është gati të testojë panele të reja diellore në Kenia me synimin për të ndihmuar në prodhimin e energjisë elektrike, por edhe për të siguruar ushqim. Testimet e mëparshme kanë zgjatur një vit dhe treguan rezultate premtuese, kështu që tani pritshmëritë janë edhe më të larta. Panelet diellore njihen për aftësinë për të zgjidhur problemet e energjisë elektrike, veçanërisht në pjesët e largëta të botës. Megjithatë, instalimi i tyre kërkon një burim kyç, dhe ai është toka. Duke pasur parasysh ndryshimet klimatike dhe nevojën në rritje të popullsisë për ushqim, është thelbësore të ruhet toka e punueshme. Tani, një teknikë e re e quajtur agrivoltaika bën të mundur arritjen e të dy qëllimeve, rritjen e të korrave dhe prodhimin e energjisë elektrike në të njëjtën pjesë toke.

Ambientalisti zgjidhet përfaqësuesi special i qeverisë gjermane për Ballkanin Perëndimor

Eksperti i Evropës Lindore i të Gjelbërve, Manuel Sarrazin, bëhet përfaqësuesi special i qeverisë gjermane për Ballkanin Perëndimor. Atë e presin shumë çështje të hapura në rajon. Tani është zyrtare. Politikani i ekologjist i Partisë “Të Gjelbërit” Manuel Sarrazin është përfaqësuesi special i qeverisë federale për Ballkanin Perëndimor që nga 1 marsi i këtij viti. “Veçanërisht në situatën aktuale, stabiliteti dhe perspektiva evropiane e Ballkanit Perëndimor është prioriteti kryesor strategjik i Gjermanisë”, tha, sipas një deklarate për media, ministrja e Jashtme gjermane Annalena Baerbock të mërkurën (02.03) në Berlin, duke shpjeguar vendimin e qeverisë gjermane për të krijuar një post shtesë për Ballkanin Perëndimor. “Si qeveri federale, ne kemi krijuar postin e të dërguarit të posaçëm në mënyrë që të punojmë së bashku me gjashtë shtetet për t’u ofruar atyre mbështetjen më të mirë të mundshme në proceset e reformave”, vijoi Baerbock.

Pluhuri i ardhur nga shkretëtira e Saharasë mbulon gadishullin Iberik

Një stuhi pluhuri e ardhur nga shkretëtira e Saharasë në Afrikën e Veriut ka qenë efektive në një pjesë të madhe të Spanjës. Pluhuri i verdhë ka mbuluar automjetet dhe rrugët në shumë qytete nga jugu në veri të Spanjës e cila ka përjetuar stuhinë më të madhe të pluhurit në vitet e fundit. Është vërejtur se spanjollët pas zgjimit në mëngjes i kanë gjetur automjetet e tyre plotësisht nën pluhur dhe janë dyndur në pikat e lavazheve ndërsa tregtarët kanë pastruar vitrinat dhe pjesë përpara dyqaneve të tyre.

Pishtarët: Pas 10 viteve shkatërrim dhe shfrytëzim nga Kelkosi është rasti të ndërrojmë qasje

Përmes një komunikate për media, organizata Pishtarët ka thënë se edhe pas 10 viteve të lidhjes së kontratës ndërmjet Komunës së Deçanit dhe ndërmarrjes Kelkos Energji që kishte ndërtuar hidrocentralet në Lumbardh, e fundit nuk e ka zbatuar kontratën. Ata i kanë rikujtuar Komunës së Deçanit se ka të drejtë t’i caktojë afat kompanisë Kelkos Energji për përmbushjen e obligimeve, si dhe të shikojë bazën për mundësinë e shpërblimit të dëmeve. "Edhe pse kanë kaluar 10 vjet që Kelkosi nuk e ka zbatuar këtë kontratë, sipas Ligjit për Marrëdhëniet e Detyrimeve, komuna ende ka të drejtë që Kelkos-it ose t’i caktojë afat për përmbushjen e obligimeve ose të shkëputet dhe të shikohet baza për kërkesë për shpërblimin e dëmit. Fatkeqësisht kjo nuk ka ndodhur asnjëherë", kanë shkruar Pishtarët në postimin në rrjete sociale.


Komuna e Prishtinës në aksion kundër ndotësve të mjedisit

Drejtoria e Inspekcionit e Komunës së Prishtinë ka njoftuar për aksionin kundër personave që po hedhin mbeturina inerte në zona të ndryshme të kryeqytetit, kryesisht në zona periferike të qytetit. Sipas këtij njoftimi aksione të tilla do të ketë në vazhdimësi, meqë për ne, mjedisi konsiderohet i të gjithëve prandaj është obligim i yni ta mbajmë të pastërt. “Komuna e Prishtinës do të angazhohet për një mjedis të pastërt, prandaj ndotësit dhe dëmtuesit e mjedisit do të gjobiten dhe nuk do të amnistohen në asnjë rrethanë”, thuhet në komunikatë.

Spanja mund të bëhet qendra e re e furnizimit me gaz në Europë

Lufta në Ukrainë dhe varësia nga gazi rus ka bërë që Spanja të shndërrohet në furnizuesin kryesor të Evropës me gaz, pasi Bashkimi Europian planifikon të shkëputet nga gazi rus përpara vitit 2030. Spanja mund të shndërrohet në furnizuesin kryesor të Evropës me gaz pasi Bashkimi Europian planifikon të shkëputet nga gazi rus përpara vitit 2030. Aktualisht, gadishulli Iberik zotëron mbi 45% të rezervave të gazit natyror të lëngshëm të Evropës dhe një të tretën e industrisë së rigazifikimit evropian, një proces që konverton gazin e lëngshëm përsëri në gaz natyror.

Italia po ndërton ferma të reja me erë në një përpjekje për t'u larguar nga varësia e gazit rus

Qeveria italiane i ka dhënë dritën e gjelbër ndërtimit të gjashtë parqeve me erë me kapacitet 418 megavat, teksa shton përpjekjet për të reduktuar varësinë nga gazi rus. Parqet do të zhvillohen në rajonet qendrore dhe jugore të Pulias, Bazilikës dhe Sardenjës, sipas një deklarate të qeverisë. Dy nga gjashtë parqet e erës janë kryer tashmë nga qeveria më 18 shkurt të këtij viti, të cilat kanë një kapacitet prej 65.5 MW. Italia njoftoi planin e saj për t'i dhënë fund varësisë nga gazi rus deri në vitin 2025, së bashku me pjesën tjetër të BE-së, Britanisë së Madhe dhe SHBA-ve.

Saturday, March 12, 2022

10 rreziqet më të mëdha që kanosin botën në dekadën e ardhshme

Rreziqet mjedisore dominojnë në raportin e këtij viti të Forumit Ekonomik Botëror për rreziqet ndërkombëtare për vitin 2022 jo vetëm në terma afatshkurtër, por edhe në atë afatgjatë. Në fakt, sipas të njëjtit raport, tre rreziqe që lidhen me mjedisin dhe klimën janë ndër rreziqet kryesore në 10 vitet e ardhshme. Ky raport merr parasysh peizazhin global, ashtu siç është formuar pas shpërthimit të koronavirusit, i cili pritet të ndryshojë imazhin e botës brenda dy deri në 10 vitet e ardhshme.

A do të nxisë energjinë e rinovueshme në Evropë bojkotimi i karburanteve fosile ruse?

Zëvendës kancelari i Gjermanisë po e quan sulmin e Rusisë ndaj Ukrainës "krejtësisht të palogjikshëm". Robert Habeck kishte thënë se kjo do të rezultojë e kundër tyre dhe do të bëjë që vendet perëndimore të ndalojnë blerjen e qymyrit, naftës dhe gazit rus, një burim i rëndësishëm të ardhurash për vendin e pasur me burime. Si rezultat, kjo do të forcojë rastin për energjinë e rinovueshme në Evropë. Konsumatorët e lëndëve djegëse fosile ruse tani do të jenë më të motivuar për të ndjekur pavarësinë energjetike, sipas Habeck, një figurë e fuqishme në qeverinë e re gjermane, portofoli i së cilës përfshin ekonominë dhe klimën.“Nga një këndvështrim racional, kjo është krejtësisht e palogjikshme”, tha ai për AP në një intervistë vetëm disa orë pasi Rusia nisi operacionin e saj ushtarak kundër fqinjit të saj më të vogël. "Perëndimi do të largohet nga Rusia", tha ai. “Ne do të diversifikojmë sistemin tonë energjetik. Ne nuk do të blejmë qymyr dhe gaz rus në një sasi të tillë në të ardhmen.”

Bateritë e gjelbra që pritet të transformojë energjinë e rinovueshme

Të gjithë e dimë se energjia e rinovueshme do të luajë një rol kyç nëse duam të dekarbonizojmë mjedisin. Një nga sfidat kryesore me burimet alternative të energjisë, si era dhe dielli, është ruajtja e prodhimit. Por shkencëtarët në Universitetin e Jenës mendojnë se mund ta kenë gjetur zgjidhjen. Ata kanë zhvilluar një bateri që përmban polimere organike që mund të përballojnë luhatjet që rezultojnë në gjenerimin e energjisë së rinovueshme për shkak të ndryshimit të kushteve të motit. "Ne kemi nevojë të ruajmë energjinë, kështu që edhe nëse ka era të qeta, ne mund ta përdorim atë energji. Dhe kjo lloj baterie, "bateria e rrjedhës Redox", është e përkryer për ruajtjen e sasive të mëdha të energjisë", tha për Euronews Ulrich S. Schubert, Drejtor i Qendrës për Kiminë e Energjisë dhe Mjedisit në Universitetin e Jena.

A mundë përballet bota me një katastrofë ushqimore?

Lufta në Ukrainë do të sjellë një tronditje të madhe për furnizimin global dhe koston e ushqimit, ka thënë shefi i një prej kompanive më të mëdha të plehrave në botë. Yara International, e cila operon në më shumë se 60 vende, blen sasi të konsiderueshme të lëndëve të para thelbësore nga Rusia. Çmimet e plehrave tashmë ishin të larta për shkak të rritjes së çmimeve të gazit me shumicë. Shefi i Yara, Svein Tore Holsether, ka paralajmëruar se situata mund të bëhet edhe më e ashpër. “Gjërat ndryshojnë nga ora në orë”, tha ai për BBC. “Ne ishim tashmë në një situatë të vështirë para luftës... dhe tani është një ndërprerje shtesë në zinxhirët e furnizimit dhe po i afrohemi pjesës më të rëndësishme të këtij sezoni për hemisferën veriore, ku duhet shumë plehra kimikë dhe lufta ka shumë të ngjarë të ndikojë negativisht."

Miliarderi që planifikon të rrëzojë industrinë e qymyrit në Australi

Shumica e miliarderëve kanë një reputacion mjaft të keq kur bëhet fjalë për ndryshimet klimatike. Jo Mike Cannon-Brookes, bashkëthemelues i gjigantit të softuerit Atlassian dhe personi i tretë më i pasur në Australi, njihet si një mbështetës i zjarrtë i tranzicionit global drejt energjisë së rinovueshme dhe një kritik mjaft i zëshëm i mungesës së veprimit të vendit të tij. I frustruar me mospërfilljen e shqetësimeve të klimës nga ana e qeverisë, Cannon-Brookes beson se ai mund të bëjë një ndryshim. Vitin e kaluar, ai premtoi 350 milionë dollarë për të financuar organizatat jofitimprurëse që luftojnë ndryshimet klimatike dhe për të investuar në projekte që promovojnë energjinë e pastër.

Prodhimi i biokarburantit të pastër nga algat

Algat kanë një potencial të madh si një burim biokarburantesh, saqë shkencëtarët e kanë studiuar prej kohësh për energji të qëndrueshme. Ata madje krijuan gjethe artificiale të printuara 3D nga algat për të prodhuar oksigjen. Tani, shkencëtarët nga Texas A&M AgriLife Research po përdorin Inteligjencën Artificiale për të thyer një rekord të ri botëror për prodhimin e algave si një burim i besueshëm i biokarburanteve, në mënyrë që të arrihet një burim karburanti më i gjelbër dhe më ekonomik për avionët dhe llojet e tjera të transportit. Projekti kërkimor po kryhet nga Joshua Yuan, PhD., dhe financohet nga Zyra e Energjisë Fosile e Departamentit të Energjisë në SHBA. Një nga problemet kryesore të algave ishte kufizimi i rritjes së tyre për shkak të hijeve reciproke dhe kostos së lartë të korrjes. Por edhe kjo është gati për t'u kapërcyer.

Raporti për menaxhimin e mbeturinave komunale në Kosovë 2020

Përgatitja e raportit për gjendjen e menaxhimit të mbeturinave komunale në Kosovë është përgjegjësi direkte e Agjencisë për Mbrojtjen e Mjedisit të Kosovës (Ligji për Mbeturinat, neni 14, paragrafi 1.8).  
Përmes këtij raporti synohet që të sigurohet një bazë e fortë dhe gjithëpërfshirëse e njohurive mbi menaxhimin e mbeturinave komunale në Kosovë. 

Të dhënat e ofruara në raport do të mund të përdoren për të orientuar politikat e menaxhimit të mbeturinave komunale qoftë nga niveli i qeverisjes qendrorë, e sidomos nga ai i qeverisjes lokale në kuptim të planifikimit më të mirë dhe më të realizueshëm. Të dhënat e prezantuara në këtë raport, qoftë për komuna individualisht apo edhe në nivel të rajoneve, japin një pasqyrë të qartë të gjendjes së menaxhimit të mbeturinave, trendeve, problemeve dhe planifikimeve për të ardhmen.

BE-ja do të reduktojë përdorimin e gazit rus me mbi 65% në 2022 dhe do të forcojë burimet e rinovueshme

Komisioni i BE-së planifikon të shkurtojë importet e gazit rus me dy të tretat këtë vit, ndërkohë që rrit me shpejtësi masat e burimeve të rinovueshme dhe efikasitetin e energjisë, njoftoi sot në një komunikatë Komisioni Evropian. Mjedisi aktual e bën më të dobët argumentin për përdorimin e gazit si lëndë djegëse, duke pasur parasysh rritjen e rrezikut gjeopolitik në lidhje me karburantet fosile dhe barazinë relative të çmimeve të energjisë së rinovueshme, thanë analistët e Rstad Energy në një webinar të martën. Rritja e shpejtë e tranzicionit të energjisë së pastër në Evropë është motivuar nga nevoja për të garantuar sigurinë energjetike për konsumatorët, të cilët janë ekspozuar ndaj rritjeve të paqëndrueshme të çmimeve si rezultat i mbështetjes së tepërt në naftë dhe gaz.

A po nxitë kriza e energjisë kërkesën për instalimin e paneleve diellore?

Kompanitë evropiane po nxitojnë të instalojnë panele diellore në çati dhe hapësira të hapura rreth bizneseve të tyre për të kompensuar ekspozimin e tyre ndaj rritjes së fundit të çmimeve të gazit natyror dhe energjisë elektrike që kur Rusia pushtoi Ukrainën. Ndërtimi i një pjese të prodhimit të energjisë diellore është një zgjidhje relativisht e shpejtë për rritjen e faturave të energjisë, me instalimet që zgjasin më pak se një vit. Kjo do të thotë se panelet e reja mund të ndihmojnë në reduktimin e bizneseve më intensive të energjisë në Evropë nga çmimet e gazit natyror që janë trefishuar afërsisht në tre javët e fundit.

Një marrëveshja historike për t'i dhënë fund ndotjes plastike

Asambleja e Mjedisit e Kombeve të Bashkuara (UNEA) miratoi një rezolutë në kryeqytetin kenian për t'i dhënë fund kërcënimit plastik që përbën një kërcënim për shëndetin e ekosistemeve në mbarë botën. Krerët e shteteve, ministrat e mjedisit dhe përfaqësues të tjerë nga 175 vende mbajtën një takim njëjavor në Nairobi dhe ranë dakord për atë që përshkruhet si marrëveshja e gjelbër më e rëndësishme që nga Marrëveshja e Parisit për klimën e vitit 2015. Rezoluta, e bazuar në tre projekt-rezoluta nga vende të ndryshme, krijon një Komitet Ndërqeveritar Negociator (INC), i cili do të fillojë punën në vitin 2022 për të përfunduar një traktat global ligjërisht të detyrueshëm deri në fund të vitit 2024.

Fabrika më e madhe në botë e hidrogjenit të gjelbër do të ndërtohet në Teksas

Green Hydrogen International (GHI) ka zbuluar planet për të ndërtuar një frabikë të prodhimit të hidrogjenit të gjelbër 60 GW pranë kriporës “Piedras Pintas” në Teksas. Objekti do të jetë më i madhi i këtij lloji në botë, pohoi kompania në një deklaratë për shtyp. Ndërsa bota po kërkon alternativa më të pastra për energjinë që mund të fuqizojë fluturimet me distanca të gjata dhe të qëndrojë si një zëvendësues për gazin natyror, hidrogjeni i gjelbër duket të jetë një nga pararendësit. Me vende të tilla si Kina, Arabia Saudite, Kili, Spanja që kanë iniciuar projekte të hidrogjenit të gjelbër, GHI do të duhet të bëjë një promovim të madhe për të njoftuar ardhjen e saj. Kompania shpreson që fabrika e saj e propozuar, e aftë për të prodhuar 2.5 miliardë kilogramë hidrogjen të gjelbër çdo vit, do të bëjë pikërisht këtë.

Raporti Vjetor për Gjendjen e Mjedisit 2020

Hartimi i Raportit për Gjendjen e Mjedisit në Kosovë, është i bazuar në Ligjin e Mbrojtjes së Mjedisit. Sipas nenit 25, të këtij ligji, Qeveria e Kosovës, me propozim të Ministrisë së Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës, i paraqet Kuvendit, Raport Vjetor për Gjendjen e Mjedisit. Raporti përmbanë të dhëna për:  gjendjen e mjedisit dhe ndryshimet në mjedisnë krahasim me raportin e mëparshëm, ndikimet mjedisore në shëndetin e popullatës, gjendjen e mjediseve të rrezikuara, zbatimin e strategjisë së mjedisit dhe planit të veprimit,  masat e ndërmarra për mbrojtjen emjedisit,  zhvillimin e institucioneve mjedisore dhe financimin e sistemit për mbrojtjen e mjedisit.

Në përputhje me detyrat dhe përgjegjësitë e institucioneve qeveritare, Agjencia për Mbrojtjen e Mjedisit të Kosovës është  institucioni që harton këtë dokument.  Ky raport vjetor paraqet gjendjen e mjedisit për vitin 2020, por edhe të dhënat të më hershme kanë zënë vend të konsiderueshëm me qëllim krahasimi.

Ndryshimeve klimatike po ndikojnë edhe në sigurinë e furnizimit me energji elektrike

Veçanërisht të cenueshme janë nafta, gazi i lëngshëm dhe energjia bërthamore. Shembujt janë të shumtë. Në fund të janarit, për shkak të shirave të rrëmbyeshëm në Ekuador, tubacioni i naftës në lindje të provincës Napo, në rajonin e Amazonës, u dëmtua rëndë. Mijëra litra naftë u derdhën në zonë, duke ndotur tokën dhe ujin. "Aksidenti në Ekuador është një katastrofë e madhe mjedisore", tha Hans-Josef Fell, themeluesi i Energy Watch Grup, i cili po eksploron tranzicionin global drejt burimeve të rinovueshme të energjisë. “Efektet e ndryshimeve klimatike, të tilla si reshjet e dendura apo thatësira, kanë një ndikim shumë të fortë në disponueshmërinë e burimeve konvencionale të energjisë”.

Objektivat e klimës nuk mund të arrihen pa veprime të koordinuara globale!

Ashtu si shumë prej paraardhësve të saj, Konferenca e Kombeve të Bashkuara për Ndryshimet Klimatike (COP26) 2021 në Glasgow, Skoci përfundoi me premtime të guximshme për veprimin ndërkombëtar të klimës që synon të mbajë ngrohjen globale nën 2 gradë Celsius, por pak plane konkrete për të siguruar që këto premtime do të jenë mbajtur. Ndonëse nuk është tepër vonë për afro 200 vendet nënshkruese të Marrëveshjes së Parisit që të ndërmarrin veprime të përbashkëta për të kufizuar ngrohjen globale në 2 gradë Celsius nëse jo 1.5 gradë, thjesht nuk ka asnjë garanci se ata do ta bëjnë këtë. Nëse dështojnë, sa ngrohje ka gjasa të shohë Toka në shekullin e 21-të dhe më gjerë?

Vetëm 10% e plastikës në botë riciklohet

Në botë riciklohet vetëm 10% e plastikës së prodhuar. Ndotja mjedisore nga plastika që ka prodhim dhe konsum të jashtëzakonshëm është ende një ndër problemet më të rënda që duhen përballuar. Sipas raportit të OECD-së në vitin 2019 janë prodhuar 460 milionë ton plastikë, dyfishin në krahasim me 234 milionë të regjistruara në vitin 2000. Ndërsa mbetjet plastike të regjistruara në vitin 2000 kanë qenë 156 milionë, kundrejt 353 ton në vitin 2019.

ERA DIMËN, një publik i veçantë për cilësinë e ajrit në Kosovë

ERA DIMËN, një publikim që trajton çështjet e cilësisë së ajrit në Kosovë, përmes  një sërë një temash për ndotjen eajrit, të kombinuar me përshkrime narrative personale, analizave profesionale,  artit dhe aktivizmin për të frymëzuar ndryshimet mjedisore në Kosovë. Publikimi ofron një qasje ndryshe për kuptimin e rëndësisë së cilësisë së ajrit, duke ofruar shembuj në nivel lokal dhe kombëtar dhe po ashtu vë në pah edhe rolin e akademisë në çështjet e cilësisë së ajrit, si dhe rolin e shoqërisë civile për të kërkuar ndryshime mjedisore duke shfrytëzuar të dhënat  për veprim qytetar.

Imazhet dhe tregimet e paraqitura në këtë publikim tregojnë aspektet e jetës sonë të përditshme të prirura për të ndryshuar—pa dëshirë—për shkak të degradimit të cilësisë së ajrit, rëndësia e cilësisë së ajrit në progresin individual dhe shoqëror, dhe se si shqetësimet e sotme, pyetjet, sjelljet dhe veprimet që duhet të ndryshojmë, për të siguruar një mjedis më të pastër nesër.

Cilat janë rreziqet për Mesdheun për shkak të ngrohjes globale

IPCC (grupi ndërqeveritar për ndryshimet klimatike) ka publikuar pjesën e dytë (nga tre të planifikuara) të Raportit të Gjashtë të Vlerësimit (AR6), një dokument i madh që mbledh studime, modele dhe parashikime se cilat do të jenë ndikimet socio-ekonomike të ngrohjes globale në vitet e ardhshme dhe mbi strategjitë që duhen miratuar dhe shmangen për të zbutur efektet e ndryshimeve klimatike. Siç ka ndodhur për më shumë se tridhjetë vjet, tani raporti është një lexim dëshpërues, i cili përshkruan një të ardhme të zymtë edhe në hipotezën optimiste se njerëzimi mund të përmbajë rritjen e temperaturave globale brenda kufirit fatal prej 1.5 °C, në përputhje me marrëveshjet tashmë të largëta të Parisit (COP 21, Paris 2015).

Pangolina, kafsha më e trafikuar në botë?!

Konservatorët në Liberi janë të vendosur të ndalojnë traditën e vjetër të gjuetisë së pangolinëve, të cilët janë të prekshëm ndaj zhdukjes për shkak të gjuetisë së paligjshme. Duke mbajtur një pushkë me një tytë në veriun e Liberisë, Emmanuel thotë se 10 fëmijët e tij ishin në gjendje të arsimoheshin falë armës së tij. Ai injoron rregullisht ndalimin e gjuetisë së mishit dhe fiton pjesën më të madhe të parave të tij duke kapur pangolinë dhe majmunë në xhunglën përreth. Në sezonin e thatë, Emmanueli pret të errësohet dhe më pas ngjitet në pyll me pushkën dhe hanxharin e tij.

Përurohet parku i erës 'Selac Windpark', Kurti: Projekti më i madh i investuar në Kosovë

Ky investim, do të mbulojë 10% të kapacitetit të instaluar të vendit tonë, do të ulë emetimet e CO2 dhe po ashtu do të kontribuojë në furnizimin e përgjithshëm me energji. Energjia e erës është zgjidhja e vetme e qëndrueshme është investimi në burimet e ripërtëritshme dhe hap i mirë për kalimin e Kosovës në energji të gjelbër. Ne ceremoninë e inaugurimit të parkut të ri të erës “Selac Windpark” në fshatrat Selac dhe Bajgorë të Komunës së Mitrovicës ishte e pranishme edhe Ministrja e Punëve të Jashtme të Gjermanisë, Annalena Baerbock., e cila the se me këtë investim, qytetarëve do t’u mundësohet të kenë ajër të pastër.

Publikohet Vjetari Hidrometeorologjik 2020

Vjetari Hidrometeorologjik 2020, është vazhdimësi e procesit të publikimeve të të dhënave klimatike të gjeneruara dhe monitoruara nga Instituti Hidrometeorologjik i Kosovës i cili kryen këtë detyrënë në bazë të Ligjit Nr.06/L -035 për veprimtaritë hidrometeorologjike. 

Vjetari përmban informata nga monitorimi i vazhdueshëm hidrologjik, klimatologjike dhe meteorologjik në Republikën e Kosovës për vitin 2020. Informacionet e punuara nga monitorimi i IHMK mbi kushtet klimatike në Kosovë, janë të dhëna të rëndësishme dhe të besueshmeqë mundë të hyjnë në funksion për ndërtimin dhe funksionimin e strukturave menaxhuese të burimeve ujore, për dizajnimin e infrastrukturës së lumenjve dheq ë do ti shërbejë politikebërësve në zbatimin e politikave të qëndrueshme në sektorine hidrologjisë, meteorologjisë dhe atë të ndryshimeve klimatike si dhe donatorëve në orientimin e projekteve të nevojshme.

Sa viruse ka në planetin tonë?

Nga kjo sasi e madhe shkencëtarët kanë kataloguar dhe emëruar zyrtarisht vetëm 9 110 specie, tipike ato që shkaktojnë sëmundje.  Është vërtet e pamundur të thuhet se sa viruse ekzistojnë, por sigurisht që ka shumë më tepër nga sa mund të imagjinojmë, shkruan faqja dedikuar shkencës focus.it. Në fakt, vlerësohet se vetëm në oqeane ka një numër me 31 zero grimca virale, që do të thotë 10 miliardë herë më shumë se numri i vlerësuar i yjeve në Univers. Për të mos folur për të gjithë ata që janë mbi dhe nëntokë.

Revista e njohur franceze: Shqipëria, det, diell, dashuri dhe mikpritje!

“Bregdet me ujëra të kristalta, turizëm mjekësor dhe dëshmi të diktaturës komuniste: atraksione të panjohura të Shqipërisë”, nis shkrimin revista e njohur franceze, “Petit Futé”, që botimin e radhës ia ka kushtuar Shqipërisë. “Shqipëria, një vend mes Italisë dhe Greqisë, ka pasur gjithmonë një shpirt evropian. Në 30 vite demokraci, vendi i vogël ish-komunist duket se e ka kapur kohën e humbur dhe kjo vërtetohet kur i afrohesh qendrës së kryeqytetit Tiranë, pasi ke dalë nga aeroporti “Nënë Tereza”. I përmendur vitet e fundit si një destinacion trendi në artikujt dhe guidat turistike, Vendi i Shqiponjave rekomandohet jo vetëm për vijën bregdetare me ujërat e kristalta, por edhe për ecjet e mrekullueshme që mund të bëhen në malet e veriut dhe për gastronominë e tij tradicionale. Produktet natyrore dhe organike të disa rajoneve kontribuojnë për ta bërë atë një nga kuzhinat më të shëndetshme në Europë!”, shkruan për revistën franceze të guidave turistike, Tanguy Revault.

Ullinjtë Shekullor të Shqipërisë – Pema frutore e lashtësisë

Prodhimet organike bujqësore kryesojnë kërkesën e konsumatorëve në tregun vendas, por më së shumti atë të huaj. Për të rritur të ardhurat e tyre familjare, fermerët dhe agrobiznesi të mbështetur edhe nga politikat financiare dhe fiskale, po orientohen gjithnjë e më shumë drejt prodhimit të produkteve “bio”. Një nga drejtimet kryesore që po ngjall interes të veçantë për fermerët është krijimi i fermave organike me ullishta. Sipas statistikave nga Ministria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural, ullishtat zënë rreth 15% të mbi 100 fermave organike bujqësore që janë në vendin tonë. Vitet e fundit qeveria ka adresur mbështetje të veçantë për zhvillimin e ullirit, që synon shtimin e sipërfaqes së përgjithshme me ullinj dhe rritjen e prodhimit të vajit “Made in Albania”, që është mjat i kërkuar në tregjet e huaja. 

Koalat e Australisë futen në listën e specieve të rrezikuara

Australia ka përfshirë koalat që jetojnë në bregun lindor në listën e specieve të rrezikuara. Sipas BBC, qeveria e Kanberrës ka renditur koalat, numri i të cilëve po bie me shpejtësi dhe dhjetëra mijëra të ngordhur nga zjarret në 2019 dhe 2020, në listën e specieve të rrezikuara në bregun lindor. Qeveria ka njoftuar se një masë e tillë është marrë për koalat në Queensland, Uellsi i Ri Jugor dhe në territorin e kryeqytetit australian. Ministrja e Mjedisit, Susan Ley deklaroi se ky klasifikim do t'i japë përparësi mbrojtjes së koalave. Sipas saj, autoritetet kanë përgatitur një plan shpëtimi dhe se është duke u vlerësuar ndikimi i bonifikimit të tokës në koalat.

Vlerat e një bime të rrallë - Arnika e Alpeve të Shqipërisë

Përdorimet kryesore të arnikës së malit vërehen kundër të nxirave, enjtjeve, dhimbjeve, artritit dhe plagëve.  Arnika e Malit është një nga bimët më të vlefshme që na ka dhuruar natyra.  Ajo ka fuqinë të shërojë dhe kurojë shumë dhimbje trupore, lëndime dhe plagë të organizmit. Përdorimet kryesore të arnikës së malit vërehen kundër të nxirave, enjtjeve, dhimbjeve, artritit dhe plagëve. Arnika e Malit, që ndryshe njihet si Duhani i Malit, është një bimë që i përket së njëjtës familje botanike si luledielli, madje lulja e saj është e madhe dhe me ngjyrë të verdhë. Arnika e Malit gjendet kudo në Evropë dhe mbart emrin botanik Arnica Montana. Arnika e Malit është gjithashtu edhe një tipar i veçantë i Alpeve Veriore shqiptare.