Konsumi i thëngjillit vazhdon të shënoj rritje edhe në Kosovë edhe në nivel global

Agjencia e Statistikave të Kosovës (ASK) ka publikuar raportin e “Statistikave të Energjisë” për muajin tetor 2024, duke përfshirë të dhëna mbi prodhimin dhe konsumin e thëngjillit, energjisë elektrike, si dhe mbi importin dhe eksportin e energjisë dhe burimeve të tjera. Sipas ASK-së, energjia elektrike në dispozicion gjatë muajit tetor 2024 ishte më e lartë krahasuar me të njëjtin muaj të vitit 2023. Energjia elektrike bruto në dispozicion ishte 544.16 GWh, ndërsa konsumi i energjisë elektrike arriti në 391.74 GWh, duke shënuar një rritje prej 10.09% krahasuar me tetorin e vitit paraprak. Pjesëmarrja e energjisë alternative në kuadër të konsumit të përgjithshëm ishte 8.29%.

Në aspektin e tregtisë, importi i energjisë elektrike gjatë muajit tetor 2024 ishte 254.41 GWh, ndërsa eksporti i energjisë elektrike për të njëjtën periudhë arriti në 250.46 GWh, ku përfshihet edhe sasia e transmetimit. Sa i përket prodhimit të thëngjillit, ai arriti në 723.12 mijë ton, duke shënuar një rritje prej 23.78% krahasuar me të njëjtin muaj të vitit paraprak. Ky raport thekson zhvillimet pozitive në sektorin e energjisë, duke ofruar një pasqyrë të qartë mbi trendet e konsumit dhe prodhimit në Kosovë.

Pavarësisht burimeve të rinovueshme: Konsumi global i qymyrit thyen rekorde

Konsumi botëror i qymyrit pritet të arrijë një nivel të ri prej afro 8.8 miliardë tonësh këtë vit dhe të mbetet në nivele gati rekord për vite me radhë si rezultat i krizës globale të gazit të shkaktuar nga pushtimi rus i Ukrainës. Sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë (IEA), që kur pushtimi rus i Ukrainës rriti çmimet e gazit në tregun botëror, ka pasur prodhim dhe tregti rekord të qymyrit dhe prodhimit të energjisë elektrike nga qymyri.

IEA parashikon që konsumi i qymyrit tani është në rrugën e duhur për t'u rritur në një kulm të ri prej 8.77 miliardë ton deri në fund të vitit dhe mund të mbetet në nivele rekord deri në vitin 2027. Agjencia me bazë në Paris fajësoi termocentralet për rritjen e përdorimit të qymyrit gjatë vitit të kaluar, veçanërisht në Kinë, e cila konsumon 30 për qind më shumë qymyr sesa pjesa tjetër e botës së bashku.

Në ekonomitë e zhvilluara si SHBA dhe Bashkimi Evropian, prodhimi i energjisë elektrike nga qymyri tashmë ka kaluar kulmin e tij në vitet e mëparshme, sipas IEA, dhe parashikohet që këtë vit të bjerë me 5 për qind në SHBA dhe 12. për qind në BE.

Kërkesa e Kinës për qymyr pritet të rritet me 1 për qind në vitin 2024 për të arritur në 4.9 miliardë tonë, një tjetër rekord, sipas IEA. Gjithashtu, India pritet të shohë rritje të konsumit të qymyrit me më shumë se 5 për qind në 1.3 miliardë ton, një nivel që nuk është arritur kurrë nga asnjë vend tjetër përveç Kinës.

IEA pret një bum të parashikuar në energjinë e rinovueshme në vitet e ardhshme për të kufizuar përdorimin e qymyrit në tre vitet e ardhshme, megjithëse kërkesa për energji elektrike në vendet në zhvillim pritet të rritet përpara se kërkesa për lëndë djegëse fosile të fillojë të bjerë deri në fund të dekadës.