Vitet e fundit, temperaturat globale janë rritur në nivele të paprecedentë, duke i hutuar shkencëtarët e klimës teksa përpiqen të shpjegojnë shkaqet e kësaj vape të jashtëzakonshme. Rekordet janë thyer radhazi gjatë dy viteve të fundit, duke i lënë ekspertët të kërkojnë përgjigje se pse po ndodh kjo. Vala e të nxehtit është aq ekstreme sa i bëri 2023 dhe 2024 vitet më të nxehta në histori. “Ngrohja në 2023 ishte shumë më e madhe se çdo vit tjetër dhe do të jetë edhe në 2024. Do të doja të dija pse, por jo”, tha Gavin Schmidt, drejtor i Institutit Goddard për Studimet Hapësinore të NASA-s, duke theksuar misterin pas valës së të nxehtit. Organizata Botërore Meteorologjike (WMO) konfirmon se temperaturat midis qershorit 2023 dhe shtatorit 2024 ishin të paprecedentë. “Nxehtësia rekord globale gjatë dy viteve të fundit e ka dërguar planetin thellë në një territor të paeksploruar”, tha Richard Allan, një klimatolog nga Universiteti Britanik i Reading.
Ndryshueshmëri natyrore dhe ngrohtësi e vazhdueshme
Ekspertët e lidhin
këtë ngrohje me emetimin e lëndëve djegëse fosile, por gjithashtu theksojnë
faktorët natyrorë klimatikë. Kalimi nga faza La Niña e modeleve komplekse të
motit në fazën e ngrohjes El Niño në 2023 ka rritur temperaturat globale.
Megjithatë, vapa zgjati më shumë se sa pritej. “Është e vështirë të shpjegohet
në këtë moment”, tha Robert Vautard, një anëtar i komitetit të klimës së
OKB-së.
Klimatologët po
eksplorojnë teori për të shpjeguar nxehtësinë e pazakontë. Një kalim në
karburante më të pastra të transportit në vitin 2020 mund të zvogëlojë emetimet
e squfurit duke ndryshuar formimin e reve dhe reflektimin e dritës së diellit.
Një studim i fundit sugjeron se retë e reduktuara të ulëta mund të lejojnë më
shumë nxehtësi të arrijë në sipërfaqe.
Tendenca e
përgjithshme e ngrohjes afatgjatë nuk është e papritur duke pasur parasysh
konsumin e lëndëve djegëse fosile. Nuk mund të përjashtojmë që edhe disa
faktorë të tjerë të rrisin temperaturën... kjo është ende duke u hetuar,
shpjegoi Sonia Seneviratne, një klimatologe nga Instituti Federal Zviceran i
Teknologjisë në Cyrih (ETH Zurich).
Rezistenca
klimatike në fjalë
Ekziston një shqetësim
në rritje për dobësimin e kapacitetit të thithjes së karbonit të Tokës. Ne jemi
dëshmitarë të një dobësimi të paprecedentë që nga viti 2023, me tundrën e
Arktikut që po kalon nga një lavaman i madh karboni në një çlirim karboni. A
mund të jetë kjo shenja e parë që planeti ka filluar të tregojë një humbje të
elasticitetit? Nuk mund ta përjashtojmë, thotë Johan Rockstrom nga Instituti
për Kërkimin e Ndikimit Klimatik në Potsdam, Gjermani. Vala e lartpërmendur e
nxehtësisë globale mbetet kryesisht e pashpjegueshme, por shkencëtarët
vazhdojnë të ngulmojnë në kërkimin e tyre për përgjigje.
No comments:
Post a Comment