Saturday, April 29, 2023

Alarmohen shkencëtarët: Ngrohja e oqeaneve po vazhdon me ritëm të shpejtë

Ngrohja e shpejtë e kohëve të fundit e oqeaneve të botës ka alarmuar shkencëtarët të cilët shqetësohen se do të kontribuojë në ngrohjen globale. Këtë muaj, sipërfaqja globale e detit arriti një temperaturë të re rekord të lartë. Ajo kurrë nuk është ngrohur kaq shpejt dhe kaq shumë. Shkencëtarët nuk e kuptojnë plotësisht pse ndodhi kjo, por ata shqetësohen se, e kombinuar me modelet e tjera të motit, temperatura e botës mund të arrijë një nivel të ri shqetësues deri në fund të vitit të ardhshëm. Ekspertët besojnë se një ngjarje e fortë e motit El Niño, një sistem moti që ngroh oqeanin, do të ndodhë gjithashtu gjatë muajve të ardhshëm. Oqeanet më të ngrohta mund të vrasin jetën detare, të çojnë në mot më ekstrem dhe të rrisin nivelin e detit. Ato janë gjithashtu më pak efikase në thithjen e gazrave serrë që ngrohin planetin.

Një studim i ri i rëndësishëm, i publikuar javën e kaluar me pak bujë, nënvizon një zhvillim shqetësues. Gjatë 15 viteve të fundit, nxehtësia e akumuluar e Tokës është rritur me 50 për qind dhe pjesa më e madhe e tepërt shkon në oqeane. Kjo ka pasoja në botën reale, jo vetëm që temperatura totale e oqeanit arriti një rekord të ri në prill të këtij viti, por në disa rajone diferenca në krahasim me atë afatgjatë ishte e madhe. Në mars, temperaturat e sipërfaqes së detit përgjatë bregut lindor të Amerikës së Veriut ishin deri në 13.8 gradë më të larta se mesatarja 1981-2011.

“Nuk është ende mirë e vërtetuar pse një ndryshim kaq i shpejtë po ndodh. Temperatura është dyfishuar në sistemin klimatik në 15 vitet e fundit, nuk dua të them se është ndryshim klimatik, ndryshueshmëri natyrore ose një përzierje e të dyjave, ne nuk e dimë ende. Por ne e shohim këtë ndryshim", tha Karina Von Schuckmann, autorja kryesore e studimit të ri dhe një oqeanografe në grupin kërkimor Mercator Ocean International.

Një faktor që mund të ndikojë në nivelin e nxehtësisë që shkon në oqeane është, interesant, ulja e ndotjes nga anijet. Në vitin 2020, Organizata Ndërkombëtare Detare miratoi një rregullore për të reduktuar përmbajtjen e squfurit në karburantin e djegur nga anijet.

Kjo pati një efekt të shpejtë, duke reduktuar sasinë e grimcave të aerosolit të lëshuara në atmosferë, por aerosolet që ndotin ajrin gjithashtu ndihmojnë në reflektimin e nxehtësisë përsëri në hapësirë, largimi i tyre mund të kishte shkaktuar më shumë nxehtësi për të hyrë në ujë. Një faktor tjetër i rëndësishëm që shqetëson shkencëtarët është fenomeni i motit i njohur si Lëkundjet Jugore të El Niño.

Për tre vitet e fundit, kjo ngjarje natyrore ka qenë në një fazë më të ftohtë të quajtur La Niña dhe ka ndihmuar në mbajtjen nën kontroll të temperaturave globale, por studiuesit tani besojnë se po formohet një El Niño i fortë që do të ketë implikime të rëndësishme për botën.

No comments:

Post a Comment