Antarktiku ka befasuar shkencëtarët pasi ata gjetën prova për një pyll të lashtë thellë brenda akullit të detit të kontinentit. Me temperaturën që shpesh bie minus 90 gradë Celsius, Antarktiku, kontinenti i pestë më i madh i Tokës, është një nga vendet më jomikpritëse në planet. Kjo megjithatë nuk i ka penguar njerëzit të shkojnë në tokën djerrë, me diku midis 1.000 dhe 5.000 banorë sa jetojnë atje. Mrekullitë e përshtatjes kanë çuar në një popullatë të lulëzuar të kafshëve të egra, me rreth 235 specie të ndryshme që e quajnë Antarktikun shtëpi. Ndërsa Antarktiku i sotëm nuk është gjë tjetër veçse një shkretëtirë akulli, studimet e mëparshme sugjerojnë se rajoni dikur ishte një vatër e jetës dhe një pyll i butë.
Zbulimi i madh u bë pasi një mision gjeti rrënjë të fosilizuara të bimëve të ruajtura nën oqean që nga koha e dinozaurëve. Eksploruar gjatë dokumentarit të shkurtër të revistës shkencore Nature, “Një pyll shiu i lashtë Antarktik”, transmetuesi vuri në dukje: “Duket se ky peizazh i ngrirë dikur ishte shtëpia e një pylli të harlisur”.
Johann Klages, një shkencëtar nga Instituti
Alfred Wegener në Gjermani, i cili udhëhoqi kërkimin, tha se 90 milionë vjet më
parë, një pyll i butë shiu ekzistonte në Antarktikun Perëndimor vetëm 900
kilometra larg Polit të Jugut. Ai dhe ekipi i tij gjetën provat pasi u nisën
për të nxjerrë një bërthamë materiali që shtrihej deri në 30 metra në fundin e
detit në vitin 2020.
Zbulimi ishte i paprecedentë: ata zbuluan se
temperatura mesatare vjetore e një rripi të bregdetit perëndimor të Antarktidës
ishte 12 gradë. Kjo do të kishte krijuar një peizazh të pyjeve kënetore. “Kur rikuperuam bërthamën, ne mund të
shihnim tashmë se çfarë ishte brenda dhe se ishte shumë e pazakontë. Dhe për
këtë arsye ne vendosëm t’i skanojmë ato në një skaner CT në shtëpi,” tha
Klages.
Duke studiuar polenin dhe sporet e
fosilizuara, u ofruan edhe më shumë informacion rreth mjedisit të pyllit të
lashtë të shiut. “Ajo zbuloi një
temperaturë shumë të ngrohtë për këtë gjerësi gjeografike dhe temperatura
mesatare vjetore që janë të ngjashme me ato të Italisë Veriore. Do të ishte
shumë e sigurt që edhe dinozaurët dhe insektet kanë jetuar në atë mjedis, dhe
në një mjedis që ishte i errët për rreth katër muaj gjatë vitit, sepse ne kemi
natën polare”, tha Klages.
Kjo ishte një nga periudhat më të ngrohta në historinë e Tokës. Nivelet e dyoksidit të karbonit ishin disa herë më të larta se sa sot. Klages shpreson se studimi i ekstremeve të së kaluarës mund të na ndihmojë potencialisht të përgatitemi për të ardhmen. Kjo ndodh sepse lejon një pamje të shkurtër të së ardhmes se si mund të duket planeti nëse vazhdohet me emetimin e tepërt të dyoksid karbonit.
No comments:
Post a Comment