Sipas një studimi të ri, në Evropë ka 247 milionë më pak harabela shtëpiake sesa në vitin 1980. Edhe speciet e tjera të shpendëve dikur të kudogjendura kanë pësuar rënie të mëdha. Një nga çdo gjashtë zogj - një humbje neto prej 600 milionë zogjsh në total - janë zhdukur gjatë më pak se katër dekadave. Studimi nga shkencëtarët nga RSPB, BirdLife International dhe Shoqëria Çeke për Ornitologjinë analizoi të dhënat për 378 nga 445 specie zogjsh vendas në vendet në BE dhe Mbreterin e Bashkuar, duke zbuluar se nurmi i përgjithshëm i zogjve ka rënie me 17% dhe 19% ndërmjet 1980 dhe 2017. Rënia totale dhe proporcionale e numrit të shpendëve është veçanërisht e lartë në mesin e specieve që lidhen me tokën bujqësore. Më së shumti është goditur harabeli i shtëpisë, duke humbur gjysmën e popullacionit të tij, ndërsa i afërmi i tij, harabeli i pemës, ka parë një rënie prej 30 milionë zogjsh. Të dyja speciet kanë rënë për shkak të ndryshimit të praktikave bujqësore, por harabela e shtëpisë janë zhdukur gjithashtu nga shumë qytete për mungesën e ushqimit, ndotja e ajrit dhe përhapja e sëmundjeve të tilla si malaria e shpendëve.
Ndërsa intensifikimi bujqësor që shkakton humbje të habitatit dhe bujqësia kimike që shkakton rënie të mëdha të insekteve që ushqejnë shumë zogj, është shkaku i shumë rënieve të popullacioneve tw shpwrndwve migrruese.
"Studimi ynë është një thirrje zgjimi ndaj kërcënimit shumë real të zhdukjeve tw zogjwve," tha Fiona Burns, autorja kryesore e studimit dhe një shkencëtare e vjetër e ruajtjes për RSPB. Burns tha se takimi i vitit të ardhshëm i konventës së OKB-së mbi diversitetin biologjik ishte vendimtar për krijimin e një kuadri të fortë për parandalimin e zhdukjeve dhe rikuperimin e humbjeve të shumë specieve. Ajo shtoi: “Ne kemi nevojë për veprim transformues në të gjithë shoqërinë për të trajtuar së bashku krizat e natyrës dhe klimës. Kjo nënkupton rritjen e shkallës dhe ambicieve të bujqësisë miqësore me natyrën, mbrojtjen e specieve, pylltarinë dhe peshkimin e qëndrueshëm dhe zgjerimin e shpejtë të rrjetit të zonave të mbrojtura.”
Ndërsa 900 milionë zogj u zhdukën në total, disa speciet tjera te studiuara u rritën në numër. Ketu perfshihen kryesisht disa lloje të shpendëve grabitqarë te cilet kishin numer te dyfishuar që nga viti 1980, duke përfshirë skifterin, shqiponjen e kënetave, shqiponjën me bisht të bardhë dhe shqiponjën e artë. Megjithëse specie të tilla janë relativisht të rralla dhe kështu popullatat e tyre janë ende kryesisht të vogla.
Shkencëtarët thonë se këta grabitqarë kanë përfituar nga mbrojtja e shtuar dhe reduktimi i pesticideve të dëmshme dhe persekutimi, si dhe nga projektet specifike të restaurimit të specieve. Direktiva e BE-së për Zogjtë dhe Direktiva e Habitateve kanë ofruar gjithashtu mbrojtje ligjore për speciet dhe habitatet prioritare që janë gjetur se përfitojnë speciet e shpendëve.
Ndërsa ritmet e rënies në shumë specie janë ngadalësuar në dekadën e fundit, rëniet nuk janë thjesht një varje nga praktikat e dëmshme të dekadave të mëparshme dhe studimi mbështet kërkimet e mëparshme që zbulojnë humbje të konsiderueshme të kohëve të fundit në biodiversitet.
Shkalla e humbjeve dhe llojet e zhdukjes së shpendëve janë të krahasueshme me rëniet në Amerikën e Veriut, ku u zbulua se 3 miliardë zogj ishin zhdukur që nga viti 1970.
Anna Staneva, drejtuese e përkohshme e ruajtjes në BirdLife Europe, tha: “Ky raport tregon me zë të lartë dhe qartë se natyra po jep alarmin. Ndërsa mbrojtja e zogjve që janë tashmë të rrallë ose të rrezikuar ka rezultuar në disa rikuperime të suksesshme, kjo nuk duket të jetë e mjaftueshme për të mbështetur popullatat e specieve të bollshme. Zogjtë e zakonshëm po bëhen gjithnjë e më pak të zakonshëm, kryesisht për shkak se hapësirat nga të cilat ata varen po fshihen nga njerëzit. Natyra është zhdukur nga toka bujqësore, deti dhe qytetet tona. Qeveritë në të gjithë Evropën duhet të vendosin objektiva ligjërisht të detyrueshëm për restaurimin e natyrës. Përndryshe, pasojat do të jenë të rënda, duke përfshirë edhe speciet tona.”
Burimi i informacionit; The Gardian
No comments:
Post a Comment