Një studim i fundit nga Laboratori Kombëtar i SHBA-së Lawrence Berkeley zbulon se industria e plastikës lëshon një sasi alarmante gazesh serë. Ndërkohë që linjat ajrore lëshojnë një miliard ton dioksid karboni në vit, industria e plastikës emeton 2.5 miliard ton. Ndryshe nga besimi popullor, plastika kontribuon në ndryshimin e klimës shumë kohë përpara se të bëhet mbeturinë, pasi ato mbështeten në naftë dhe nënprodukte të naftës për prodhim. Në fakt, prodhimi global i plastikës gjeneron emetime të barazvlefshme me funksionimin e 600 termocentraleve me qymyr.
Dyfishimi i prodhimit deri në vitin 2050?
Studimi paralajmëron se prodhimi i plastikës do
të rritet, duke rënduar Tokën për shkak të ndryshimeve klimatike, humbjes së
biodiversitetit dhe ndotjes. Analistët e industrisë parashikojnë një dyfishim
të prodhimit të plastikës deri në vitin 2050, i cili potencialisht mund të çojë
në një humbje prej 38 trilion dollarësh për shkak të ngrohjes globale.
“Ndryshimet klimatike do të shkaktojnë dëme të mëdha ekonomike në 25 vitet e ardhshme pothuajse në të gjitha vendet e botës, duke përfshirë ato shumë të zhvilluara si Gjermania, Franca dhe Shtetet e Bashkuara”, tha Leonie Wenz nga Instituti Potsdam, autori kryesor i studimit. Pavarësisht kësaj, vëmendja zakonisht përqendrohet në fatin e plastikës pas asgjësimit, duke injoruar ndikimin e saj më të gjerë.
Përkeqësimi i çështjeve mjedisore dhe
shëndetësore
Sipas shkencëtarëve, rritja e prodhimit të
plastikës dhe mbështetja në lëndët djegëse fosile ka përkeqësuar çështjet
mjedisore dhe shëndetësore. Ndotja plastike tani përbën një kërcënim të
rëndësishëm për ekosistemet, shëndetin e njeriut dhe klimën. Megjithatë, ka
mungesë të të dhënave se si prodhimi i plastikës kontribuon në emetimet e
gazeve serrë dhe buxhetin global të karbonit të nevojshëm për të kufizuar
rritjen e temperaturës.
Për të zgjidhur këto mangësi, autorët e
hulumtimit të përmendur u fokusuan në përdorimin e lëndëve djegëse fosile në të
gjithë prodhimin e plastikës, duke përfshirë prodhimin e energjisë dhe
komponentëve plastikë që rrjedhin nga nafta. Ata analizuan emetimet e gazeve
serrë nga nëntë produkte kryesore plastike të bazuara në lëndë djegëse fosile,
të cilat përbëjnë 80 për qind të prodhimit, si polietileni (PE) dhe klorur
polivinil (PVC).
Prodhimi i këtyre nëntë llojeve të plastikës
gjeneron afërsisht 2.24 gigaton dioksid karboni në vit, duke kontribuar me 5.3
për qind të emetimeve globale të gazeve serrë. Edhe me një normë modeste të
rritjes së industrisë, emetimet mund të dyfishohen deri në vitin 2050 dhe të
arrijnë 4.75 gigaton emetime të dioksidit të karbonit në vit, theksojnë
shkencëtarët.
Një kërcënim për shëndetin e njeriut
Rezultatet e studimit nxjerrin në pah nevojën urgjente për zgjidhje të qëndrueshme për të adresuar ndikimin mjedisor të prodhimit të plastikës. Mbetjet plastike gjithashtu përbëjnë një kërcënim serioz për shëndetin e njeriut. Miliona ton mbetje plastike derdhen në oqeane, duke paraqitur rreziqe për jetën detare dhe ekosistemet. Për më tepër, ndarja e plastikës në mikroplastikë i fut këta ndotës në zinxhirin ushqimor, duke dëmtuar potencialisht shëndetin e njeriut.
Mikroplastika është zbuluar se grumbullohet në
organe vitale si truri, veshkat dhe mëlçia. Ky akumulim ka implikime
shqetësuese për shëndetin e njeriut, duke rritur rrezikun e sëmundjeve
inflamatore dhe duke ndikuar në fertilitetin e njeriut.
Përpjekjet për të zbutur ndotjen plastike duhet
të marrin parasysh jo vetëm mbetjet e dukshme, por edhe kostot e fshehura
mjedisore që lidhen me prodhimin e plastikës. Adresimi i këtyre sfidave kërkon
strategji gjithëpërfshirëse që përfshijnë reduktimin, riciklimin dhe
alternativa të qëndrueshme ndaj plastikës.
Ruajtja e status quo-së - një sport i shtrenjtë
Një tjetër studim i fundit i botuar në revistën
Nature hedh dritë mbi kostot thelbësore që lidhen me ruajtjen e status quo-së
së varësisë nga karburantet fosile. Rezultatet e këtij studimi tregojnë se
qëndrimi në lëndë djegëse fosile është gjashtë herë më i shtrenjtë se kalimi në
burime të rinovueshme të energjisë. Këto kosto përfshijnë jo vetëm përpjekjet
për të hequr karbonin nga atmosfera, por edhe efektet socio-ekonomike të
ndryshimeve klimatike, të cilat prekin fuqinë punëtore, bujqësinë dhe infrastrukturën
e ndjeshme ndaj përmbytjeve.
Ndërsa disa aplikime të plastikës, veçanërisht në sektorë kritikë si mjekësia, janë të domosdoshme, studimi sugjeron rimendimin e përdorimit të plastikës jo thelbësore. Duke reduktuar këtë prodhim të panevojshëm plastik, emetimet mund të reduktohen. Megjithatë, efektiviteti i masave të tilla mund të ndryshojë në varësi të materialeve alternative ose strategjive të riciklimit të përdorura në vend të prodhimit të plastikës.
No comments:
Post a Comment