Sa kohë duhet të bjerë një pikë shiu? Ku është vendi më me shi? A ia vlen të ecësh më shpejt në shi? Lexoni në vijim disa fakte interesante dhe përgjigje për disa prej pyetjeve më të shpeshta në lidhje me shiun.
1. Shiu fantazmë
Në kushte të caktuara, pikat e shiut mund të bien nga qielli pa arritur kurrë në tokë. Këto pika shiu njihen si Virga, ku reshjet bien nga një re dhe avullon ose sublimohet ndërsa është ende në ajër, duke u shndërruar nga një e ngurtë drejtpërdrejt në formën e saj të gaztë.
2. A është më mirë të
vraposh apo të ecësh në shi?
Kur bie shi, njerëzit
shpesh pyesin se cila është mënyra më e mirë për të qëndruar të thatë. A është
më mirë të vraposh në destinacion dhe të jesh i ekspozuar ndaj shiut për një
kohë më të shkurtër, apo është më mirë të ecësh me një ritëm të qetë dhe të goditesh
nga më pak pika shiu?
Nuk ka një përgjigje
përfundimtare për pyetjen, pasi ka shumë faktorë që ndikojnë nëse dhe në çfarë
mase një person laget në shi. Këto përfshijnë drejtimin e erës, madhësinë e
pikave të shiut dhe lartësinë dhe gjerësinë e personit në shi.
Fizikani italian
Franco Bocci, i cili ka hulumtuar këtë pyetje, shpjegon më tej: "Nuk ka
përgjigje përfundimtare." Bazuar në eksperimentet komplekse matematikore,
ai megjithatë arrin në përfundimin se në përgjithësi është më mirë të vraposh
sa më shpejt që të jetë e mundur - edhe pse jo gjithmonë.
3. Shiu ka aromë
Kur pikat e shiut bien
në toka me pluhur dhe të thatë, ato bllokojnë flluska të vogla ajri që lëshojnë
lart, si në një gotë shampanjë. Këto flluska ajri më pas shpërthejnë nga pika e
shiut dhe aroma shpërndahet nga era. Kjo është ajo që krijon aromën e njohur të
shiut. Aroma njihet edhe si “Petrichor”.
4. Forma e pikave të
shiut
Pikat e shiut shpesh
përshkruhen në formën e një pike loti, e cila (për fat të keq) është e pasaktë.
Në atmosferë, pikat e shiut formojnë një formë sferike: molekulat e ujit lidhen
dhe mbahen së bashku nga tensioni sipërfaqësor. Sapo pikat e shiut fillojnë të
bien, forma e tyre ndryshon vazhdimisht. Ata godasin pika të tjera shiu dhe
rezistenca e ajrit rrafshon pjesën e poshtme të tyre, duke i bërë ato të marrin
formën e një fasule pelte.
5. Sa kohë i duhet një
pikë shiu për të rënë në tokë?
Nuk ka një përgjigje
të thjeshtë për pyetjen se sa kohë duhet të bjerë një pikë shiu. Varet nga
lartësia nga e cila po bie pika, si dhe nga sa e madhe është. Duke udhëtuar me
një shpejtësi mesatare prej rreth 22.5 km/h, një pikë shiu do të merrte dy minuta
për të arritur në tokë nga një lartësi re prej rreth 760 m. Pikat më të mëdha
të shiut do të binin me një shpejtësi prej rreth 32 km/h dhe do të zgjasin një
minutë e gjysmë, ndërsa ato të vogla do të zgjasin deri në shtatë minuta për të
njëjtën distancë.
6. Cili është vendi më i
lagësht në botë?
Vendndodhja me më
shumë reshje në botë është Mawsynram në shtetin Maghalaya, Indi, ku bien
mesatarisht 11,971 mm shi në vit. Mawsynram ndodhet pranë Gjirit të Bengalit,
në kodrat Garo në jug të Himalajeve. Musonet jugperëndimore sjellin masa ajrore
të ngrohta dhe të lagështa në male, ku ato grumbullohen. Kjo çon në sasi të
mëdha të reshjeve.
Vendndodhja më e lagësht në Zvicër është në Säntis (2,502 m²), me një sasi mesatare vjetore të reshjeve prej 2,840 mm (1991–2020).
No comments:
Post a Comment