Sunday, April 10, 2022

Çfarë është biodiversiteti dhe pse është i rëndësishëm?

Qeveritë nga e gjithë bota do të takohen këtë vit, për të diskutuar se si të ndalojnë aktivitetet njerëzore që shkaktojnë zhdukjen e specieve të kafshëve dhe bimëve. Ata shpresojnë të dalin me një plan afatgjatë për të rikthyer kërcënimin ndaj jetës në Tokë, në të gjitha varietetet e saj në Konferencën e Kombeve të Bashkuara për Biodiversitetin në Kinë. Biodiversiteti është shumëllojshmëria e gjithë jetës në Tokë, kafshët, bimët, kërpudhat dhe mikroorganizma si bakteret. Kafshët dhe bimët u ofrojnë njerëzve gjithçka që nevojitet për të mbijetuar, duke përfshirë ujin e freskët, ushqimin dhe ilaçet.

Biodiversiteti: Pse ka rëndësi?

Megjithatë, ne nuk mund t'i marrim këto përfitime nga speciet individuale, ne kemi nevojë për një shumëllojshmëri kafshësh dhe bimësh që të mund të punojmë së bashku. Me fjalë të tjera, ne kemi nevojë për biodiversitet.

Bimët janë gjithashtu shumë të rëndësishme për përmirësimin e mjedisit tonë fizik, duke pastruar ajrin që thithim, duke kufizuar rritjen e temperaturave dhe duke siguruar mbrojtje kundër ndryshimeve klimatike.

Kënetat e shkurret me pemë që rriten në ujërat e kriput dhe shkëmbinjtë koralorë mund të veprojnë si pengesë ndaj erozionit nga rritja e nivelit të detit. Dhe pemët e zakonshme që gjenden në qytete, janë të shkëlqyera në thithjen e dioksidit të karbonit dhe largimin e ndotësve nga ajri.

Sa lloje janë në rrezik të zhdukjes?

Është normale që speciet të evoluojnë dhe të zhduken me kalimin e kohës, 98% e të gjitha specieve që kanë jetuar ndonjëherë janë zhdukur.

Megjithatë, zhdukja e specieve tani po ndodh midis 1000 dhe 10000 herë më shpejt se sa shkencëtarët do të prisnin të shihnin.

Bashkimi Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës (IUCN) ka mbajtur një "listë të kuqe" të specieve të kërcënuara që nga viti 1964. Më shumë se 142,000 specie janë vlerësuar dhe 29% konsiderohen të rrezikuara, që do të thotë se ato kanë një rrezik shumë të lartë të zhdukjes.

Çfarë po përpiqen të bien dakord vendet në Kinë?

Shpresohet se mund të arrihet një marrëveshje për të ndaluar atë që shkencëtarët po e quajnë ngjarjen e "zhdukjes së gjashtë masive".

Qeveritë do të përpiqen të bien dakord për një plan veprimi afatgjatë, që do të quhet Korniza e Biodiversitetit pas vitit 2020.

Qëllimi i tij kryesor është të ngadalësojë shkallën e humbjes së biodiversitetit deri në vitin 2030 dhe të sigurohet që deri në vitin 2050, biodiversiteti "të vlerësohet, ruhet, restaurohet... dhe të japë përfitime thelbësore për të gjithë njerëzit".

Cilat janë kërcënimet më të mëdha për biodiversitetin?

Në vitin 2019, një raport i Kombeve të Bashkuara tha se prerja e pyjeve, gjuetia dhe peshkimi kishin të gjitha një ndikim.

Midis 2001 dhe 2020 bota humbi 411 milionë hektarë mbulesë pemësh, 16% e të cilave ishte pyll primar. Këto janë pyje shumë të pjekura, të cilave u janë dashur qindra, nëse jo mijëra, vite për t’u zhvilluar. Shkatërrimi i këtyre mjediseve të pasura mund të ketë një ndikim shumë serioz në biodiversitetin.

Humbja e biodiversitetit po ndodh në mbarë botën, por Muzeu i Historisë Natyrore në Londër ka zbuluar se Malta, Britania e Madhe, Brazili dhe Australia kanë përjetuar ndryshimet më të mëdha, për shkak të ndotjes, industrializimit të shpejtë dhe përdorimit të tepërt të ujit.

Ndryshimet klimatike janë gjithashtu të vështira për t'u përshtatur nga kafshët dhe bimët, paralajmëron OKB. OKB thotë se zhdukja e specieve do të ishte më e ulët nëse ngrohja globale do të kufizohej në 1.5°C.

Çfarë lloj veprimi po propozohet?

Korniza pas vitit 2020 ka katër synime:

  • rritje e ruajtjes;
  • burimet e përdorura në mënyrë sa më të qëndrueshme;
  • ndarje më të barabartë të burimeve natyrore;
  • rritja e mbështetjes financiare për mbrojtjen e biodiversitetit.

OKB dëshiron një përdorim më të madh të pemëve dhe bimëve për të absorbuar dioksidin e karbonit dhe për të balancuar emetimet e gazrave serrë.

Megjithatë, OKB-ja paralajmëron se mbjellja e pemëve në peizazhe ku nuk kanë qenë kurrë më parë mund të sjellë specie pushtuese, të cilat "mund të kenë ndikime të rëndësishme negative në biodiversitet".

Për të arritur këto objektiva, qeveritë dhe organizatat private po zotohen të japin të paktën 200 miliardë dollarë në vit deri në vitin 2030, me 5% që do të shkojë për vendet në zhvillim.

Deri më tani, shpenzimi mesatar ka qenë 78-91 miliardë dollarë në vit.

No comments:

Post a Comment