Tuesday, February 16, 2021

Sa pemë nevojiten për të siguruar oksigjenin e mjaftueshëm për një njeri brenda një viti?

A keni menduar ndonjëherë se sa pemë do të duheshin për të prodhur oksigjenin e nevojshëm për një njeri brenda një viti? Sikur e dimë, pemët çlirojnë oksigjen kur përdorin energjinë që marrin nga rrezet e diellit, për të prodhuar glukozë nga dioksidi i karbonit dhe uji. Ashtu si të gjitha bimët, pemët e përdorin gjithashtu oksigjenin kur ato shpërbëjnë sërish glukozën për çlirimin e energjisë për të garantuar metabolizmin e tyre. Mesatarisht gjatë një periudhe 24-orëshe, ato prodhojnë më shumë oksigjen se sa përdorin vetë. Duhen gjashtë molekula dioksidi karboni për të prodhuar një molekulë glukozë nga fotosinteza, dhe gjashtë molekula oksigjen çlirohen si një nga produktet. Nje molekulë glukozë përmban gjashtë atome karboni, kështu që shtimi i një molekule oksigjeni për çdo atom karboni i shtohet një peme. Një pemë e rritur panje mund të jetë rreth 12 metra e gjatë dhe peshon 2 ton, duke përfshirë rrënjët dhe gjethet. 

Nëse ajo rritet me 5 përqind çdo vit, do të prodhojë rreth 100 kg dru, nga të cilat 38 kg do të jenë karbon. Nëse pranojmë peshat relative molekulare të oksigjenit dhe karbonit, kjo barazohet me 100 kg oksigjen për çdo pemë në vit. Një njeri merr frymë rreth 9.5 ton ajër në një vit, por oksigjeni përbën vetëm rreth 23 përqind të këtij ajri, pra ne nxjerrjen pak më shumë se një të tretën e oksigjenit nga çdo frymëmarrje. Pra do të thotë një total prej rreth 740 kg oksigjen në vit, e cila është e barabartë me 7 ose 8 pemë.

Duhet ditur po ashtu që sasia e oksigjenit e prodhuar nga një pemë varet nga disa faktorë, por këtu janë disa llogaritje tipike.

Sipas Fondacionit Arbor, "një pemë me pemë të pjekur prodhon sa më shumë oksigjen në një sezon, sa 10 njerëz marrin frymë në një vit". "Një pemë e vetme e pjekur mund të përthithë dioksidin e karbonit në një normë prej 48 lb / vit dhe lirimin e oksigjenit të mjaftueshëm prapa në atmosferë për të mbështetur 2 qenie njerëzore". "Një hektarë pemësh çdo vit konsumon sasinë e dioksidit të karbonit ekuivalent me atë që prodhohet duke ngarë një makinë mesatare për 26,000 milje".

Ja edhe disa llogaritje të tjera të cituara në lidhje me sasinë e oksigjenit të prodhuar nga një pemë:

"Nje akër e pemëve prodhon gjithashtu oksigjen të mjaftueshëm për 18 njerëz për të marrë frymë për një vit " (New York Times)

"Mesatarisht, një pemë prodhon rreth 260 kilogram oksigjeni çdo vit. Dy pemë të pjekura mund të sigurojnë oksigjen të mjaftueshëm për një familje prej katër vetësh." (Agjencia Kombëtare e Mjedisit e Kanadasë)

"Prodhimi vjetor neto i oksigjenit (pas kontabilizimit për dekompozim) për hektar të pemëve (pemë 100%) kompenson konsumin e oksigjenit prej 19 personash në vit (tetë njerëz për hektarë të mbuluar me pemë), por shkon nga nëntë persona për hektar të mbulesës së kanionit (katër burra / mbulesa) në Minneapolis, Minnesota, deri në 28 njerëz / ha mbuluar (12 njerëz / ac mbuluar) në Calgary, Alberta ".
(Shërbimi Pyjor i SHBA dhe Shoqëria Ndërkombëtare e Arborikulturës).

No comments:

Post a Comment